~ หลวงปู่หล้า เขมปตฺโต วัดบรรพตคีรี(วัดภูจ้อก้อ) ~

kit007

ค. เมื่อได้ความเฉพาะตนเองอย่างนี้แล้ว ก็อธิษฐานซ้ำลงไปให้แน่น ผูกมัดตนเองอีกว่า จะไม่ผ่าไม่ตัดใด ๆ ที่ในโรงพยาบาลเลย มอบให้คุณหมอพระเพลิงตัดผ่า อันเป็นอิสระผู้อยู่ข้างหลังหรือจะฝังก็แล้วแต่กรณี แต่ที่ดินภูเขาขุดยากคาขี้หิน

มีปัญหาว่า ไฉนจึงเอาองค์หลวงปู่มั่นและพระอาจารย์มหาบัวมาปะปนกับประวัติของตนสุ่มสี่สุ่มห้าด้วย เล่าไปแต่เรื่องของตนมิได้ดอกหรือ ตอบว่า ไม่ได้ เพราะไม่สมดุลในยุคนั้นและก็ได้เขียนไว้ในตอนต้นนั้นแล้ว คล้าย ๆ กับว่า กาไปจับภูเขาทอง จะเล่าแต่เรื่องกาก็ไม่ได้ จำต้องได้เล่าเรื่องภูเขาทองด้วย เพราะภูเขาทองมีคุณค่ามากกว่ากาหาประมาณมิได้ ธรรมชาติของกาไม่มีใครถามมันเลย มันก็ร้องประกาศตัวของมันว่า กา กา กา กา อยู่อย่างนั้นเองแล้ว อนิจจาเอ๋ย

และก็มีสุภาษิตข้อหนึ่งเป็นของโบราณของไทยในรัชกาลที่หก แห่งเบ็ดเตล็ด เล่ม ๓ กล่าวไว้ให้คำนึงว่า

ยางขาวขนเรียบร้อยดูดี ภายนอกหมดจดสีใสเปรียบฝ้าย ภายในหนังนั้นดำปานกา บุปผาบางชนิดดอกสวยไม่หวยหอม บางชนิดทั้งสวยทั้งหวยหอม บางชนิดไม่สวยแต่หวยหอม บางชนิดทั้งไม่สวยทั้งไม่หวยหอม

ไม้ต้นใหญ่ไม่มีแก่นก็ได้ ไม้ต้นใหญ่ด้วยทั้งแก่นโตด้วย ไม้ต้นเล็กทั้งไม่มีแก่นด้วย ไม้ทั้งต้นเล็กด้วยทั้งมีแก่นด้วย ของที่ดีย่อมมีประโยชน์แก่ผู้รู้จักใช้ ไก่แจ้คุ้ยเขี่ยหาอาหาร ได้พลอยเม็ดหนึ่งงามดีมีค่ามาก ขันขึ้นเปรย ๆ ว่าถ้าเจ้าของของเจ้ามาพบเข้าเช่นนี้ เขาคงเก็บเจ้าไปฝังไว้ในหัวแหวนตามเดิม นี้เจ้าไม่มีประโยชน์อันใดกับเรา ว่าแล้วก็คุ้ยเขี่ยไปในแปลงอื่น ๆ

ผู้เกิดมาพบพระพุทธศาสนา อันเป็นของมีคุณค่าล้ำเลิศ แต่เห็นว่าไม่ประเสริฐเท่าลัทธิของตนที่เคยสนใจใคร่ครวญมา ปล่อยเวลาให้ตายไปเปล่าประโยชน์ ไม่มีวันจะเห็นโทษว่าตนหลงกรรมนิยม กรรมบันดาล ย่อมอาจหาญว่าตนดีพอใช้ได้ สัตว์อยู่ใต้โลกา ย่อมตกหลุมบ่มบ้าคือหลุมกิเลส แต่มีขอบเขต ยกเว้นพระโสดาบันเป็นต้นไปเสีย เหลือนอกนั้นเป็นอันไม่แน่นอนได้ จะแน่นอนได้อยู่ก็แต่อู่ของความหลง เพราะมิได้เดินตรงออกจากความหลงของตัว ยังมัวเมาในการเห็นผิดเป็นชอบ สิ่งที่ประกอบไปในทางผิดติดนิสัย ท่านผู้หวังดีมีชัยในโลกุตรสมบัติ อย่าได้ให้ศีลห้าวิบัติแปรผัน อบายมุขทุก ๆ อันรีบเว้นพลันทันท่วงทีเทอญ อย่านานเนิ่นช้า ชีวาเข้าหลั่งไหลไปม้วย ช่วยตนเองเมื่อยังมีชีวา ดีกว่าช่วยตนเองยามหายใจฝืด เวลามีเพียงเล็กน้อยเท่าเมล็ดงา เมื่อหายใจออกมามีอุปสรรคสด ๆ มาขบถโดยเร็วด่วน ๆ หายใจเข้าไม่ได้แน่นหน้าอก หรือลมตีขึ้นเบื้องสูงแรงกล้าเหลือวิสัยได้จำใจมรณา ผู้มีสติปัญญาภาวนาทันกับเหตุการณ์ พร้อมทั้งมีญาณสัมปยุตด้วยปัญญา ตัดความอาลัยในโลกาได้พลันทันกาล ก็เข้าสู่อนุปาทิเสสนิพพานโดยแท้แล

พระนิพพานนี้เป็นของลึกซึ้งมาก เป็นของยากอยู่กับท่านผู้อาลัยอาวรณ์กับโลกอดีตกับโลกอนาคต กับโลกปัจจุบัน โลกอดีตนั้นคือผู้รู้ที่ล่วงไปแล้ว โลกอนาคตนั้นคือผู้รู้ที่ยังไม่มาถึง โลกปัจจุบันนั้นคือผู้รู้ที่ยังมีอยู่ทรงอยู่ในปัจจุบัน โลกอดีตโลกอนาคตนั้นมารวมอยู่ในโลกผู้รู้ในปัจจุบันแล้ว ไม่ต้องสงสัยไปส่งส่ายหา จะเป็นกรรมเป็นวิบากวนกันอยู่เหมือนงูกินหางตน เหมือนหยอกเงาตนจะไม่มีเงื่อนต้นเงื่อนปลายไม่จบสิ้นลงได้ อย่าสำคัญตัวเข้าไปสอดแทรกเสวยและยึดถือ อย่าไปจี้ อย่าไปปล้น อย่าไปลักไถ่ลักถอนมอบคืนส่งคืนให้ผู้รู้ด้วยมหาสติมหาปัญญาอันชัด อย่าได้สุ่มเดาด้นคาดคะเน ให้เป็นมหาปัจจัตตังอันสุดท้ายแล

kit007

ดวงประทีปใกล้สิ้นแสง

ย้อนมาปรารภองค์หลวงปู่มั่นผู้ชราพาธเพิ่มหนักเข้า ออกพรรษาแล้ว ครูบาอาจารย์ผู้เป็นหัวหน้าจำพรรษาอยู่ต่างทิศต่างจังหวัด ต่างอำเภอ ต่างตำบลก็ทยอยกันเข้ามาเฝ้าองค์หลวงปู่ที่วัดป่าบ้านหนองผือ ต่างก็ออกความเห็นมติตามเจตนาแต่ละองค์

๒๔๙๒ เดือนพฤศจิกายนนั้นเอง เป็นข้างขึ้นของเดือนนั้น

มีพระอาจารย์เทสก์ (หลวงปู่เทสก์ในปัจจุบัน) สมัยนั้นองค์ท่านจำพรรษาอยู่เขาน้อย ท่าแฉลบ จ.จันทบุรี

มีหลวงปู่อ่อน สมัยนั้นองค์ท่านจำพรรษาอยู่วัดป่าบ้านหนองโคก อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร

มีหลวงปู่ฝั้น สมัยนั้นองค์ท่านจำพรรษาอยู่วัดป่าธาตุนาเวง ที่เรียกว่าวัดภูธรพิทักษ์ อ.เมือง จ.สกลนคร

มีพระอาจารย์กงมา หรือหลวงปู่กงมา สมัยนั้นองค์ท่านจำพรรษาอยู่วัดดอยธรรมเจดีย์ แต่กำลังเริ่มก่อสร้างอยู่ยังไม่ทันกว้างขวาง ไปบิณฑบาตบ้านนาสีนวล แต่องค์ท่านไป ๆ มา ๆ อยู่วัดป่าบ้านโคก เพราะวัดเดิมอยู่นั้นก็ถูกขึ้น อ.เมือง จ.สกลนคร

มีพระอาจารย์กู่ หรือหลวงปู่กู่ก็ว่า จำพรรษาอยู่วัดป่าบ้านโคกมะนาว อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร

มีพระอาจารย์มหาทองสุข วัดป่าสุทธาวาส อ.เมือง จ.สกลนคร และสมัยนั้นวัดป่าบ้านหนองผือ องค์หลวงปู่มั่นก็ขึ้นบัญชีพระประจำปีกับวัดสุทธาวาสอยู่

มีพระอาจารย์สีโห สมัยนั้นองค์ท่านจำพรรษาอยู่นครราชสีมา เป็นวัดใดสงสัยจำไม่ชัด

มีพระอาจารย์กว่า สมัยนั้นองค์ท่านจำพรรษาบ้านนาหัวช้าง อ.พรรณานิคม จ.สกลนครนั้นเอง

ให้เข้าใจว่า พระอาจารย์กู่ก็ดี พระอาจารย์กว่าก็ดี หลวงปู่ฝั้นก็ดี เป็นเครือญาติใกล้ชิดกันในฝ่ายตระกูลวงศ์ แต่พระอาจารย์กู่มีพรรษาเหนือกว่าหลวงปู่ฝั้น ได้สิ้นลมปราณไปหลังหลวงปู่มั่นพรรษาหนึ่งเท่านั้น

มีพระอาจารย์วิริยังค์ สมัยนั้นองค์ท่านจำพรรษาอยู่วัดป่า อ.ขลุง จ.จันทบุรี และก็ไป ๆ มา ๆ อยู่วัดป่ากงสีไร่ อันเป็นอำเภอขลุงนั้นเอง

จึงเขียนไว้เป็นที่ระลึก

http://www.dharma-gateway.com/mo ... /lp-lah-hist-07.htm

kit007

วัดแตกสาแหรกขาด


แคร่คานหามพระอาจารย์มั่น
ภาพจาก www.luangpumun.org

เมื่อองค์ท่านพระเถระเหล่านี้ ต่างก็มีศรัทธามารวมกันในยามออกพรรษาแล้ว ที่วัดป่าบ้านหนองผือดังกล่าวแล้วในเรื่องหลวงปู่ องค์ท่านชราพาธเพิ่มทวีขึ้น ก็ประชุมปรึกษากัน ส่วนหลวงปู่กงมายืนยันทางเดียวด้วยน้ำใสใจจริงว่า ควรนิมนต์หลวงปู่พักวิเวกวัดป่าบ้านม่วงไข่ก่อน ซ้ำ ๆ ซาก ๆ อยู่เป็นหลายครั้ง

ส่วนองค์หลวงปู่เทสก์ หลวงปู่อ่อน หลวงปู่ฝั้น พระอาจารย์กู่ พระอาจารย์มหาทองสุข พระอาจารย์มหาบัว พระอาจารย์กว่าเหล่านี้ ตามพฤติการณ์ไม่ได้จ้ำจี้จ้ำไชกราบเท้าเรียน แล้วแต่องค์หลวงปู่จะสะดวก แต่ก็ไม่ขัดขวางหลวงปู่กงมาด้วยประการใด ๆ อะไรนัก ตกลงองค์หลวงปู่มั่นก็รับไปแบบจำใจ

ตื่นขึ้นเป็นวันใหม่ ไปบิณฑบาตแต่เช้า ฉันเสร็จแล้วก็เตรียมตัวโกลาหล แล้วลูกศิษย์ที่ขอนิสัยด้วยประจำวัดหลวงปู่มั่น ก็แบ่งออกเป็นสองพวก พวกที่ไปก่อนให้ไปก่อนแต่เฉพาะผู้มีข้อวัตรจำเป็นอันเว้นไม่ได้ ซึ่งเกี่ยวกับองค์หลวงปู่ ให้ไปสามองค์ก่อนคือ ๑. ครูบาวัน ๒. ข้าพเจ้า ๓. พระสีหา เท่านั้น ในข้อนี้พระอาจารย์มหาบัวเป็นผู้แต่ง เพราะพระเถระนอกนั้นจำพรรษาอยู่ต่างถิ่น พระอาจารย์มหาบัวและหลวงตาทองอยู่ ให้ควบคุมหมู่ผู้อยู่ข้างหลังไปพลางก่อน เพราะการตัดเย็บจีวรก็ยังไม่เสร็จสิ้นเท่าไรนัก เพราะจุก ๆ จิก ๆ กับงานฉุกเฉินหลายด้าน วัดแตกสาแหรกขาด






ภาพการเชิญองค์หลวงปู่มั่นขึ้นคานหามจากวัดป่าบ้านหนองผือ
สู่วัดป่ากลางโนนภู่
ภาพจาก หนังสือบูรพาจารย์

ฝ่ายพระอาจารย์ต่าง ๆ ที่มาต่างทิศ ก็ยกทัพไปพร้อมกองหน้าหมด เงียบเหงาเย็นเงียบ ออกเดินทางสามโมงเช้า เอาแคร่มาหามหลวงปู่ทั้งพระทั้งโยมประมาณสองร้อยคน หามไปตามทางเกวียนผ่านบ้านหนองผือไปทางทิศตะวันตก ค่อยเดินไปเท้าต่อเท้า แล้วเลี้ยวขวาโค้งตรงไป อ.พรรณานิคม

อนิจจาเอ๋ย บ้านหนองผือเศร้าโศกโศกาน้ำตาหลั่งไหล เพราะเอาองค์มิ่งขวัญเขาหนีไกลไปจากถิ่นบ้านเขา สารพัดผู้จะคร่ำครวญรำพันพิไร เสมือนพากันตายไปเงียบไปทั้งบ้าน

พอผ่านบ้านหนองผือไปประมาณ ๒ กิโลเมตร องค์หลวงปู่พูดเย็น ๆ ขึ้นว่า “พากันหามไปปิ้งไปเผาที่ไหนหนอ”

ข้าพเจ้าอยู่ใกล้ไม่หนีจากคานหามทางปลายเท้าขององค์หลวงปู่ ปะปนแทรกโยมไปไม่วาง พอได้ยินเสียงองค์หลวงปู่บ่นเย็น ๆ และนอนหลับตาปรารภเช่นนั้น อ้ายกิเลสมันสังเวชและโศกขึ้นมา น้ำตาไหลอาบแก้ม โยมตั้งร้อย สองร้อยทั้งพระ ไม่นึกละอายเลย มีปัญหาว่าครูบาอาจารย์ทั้งหลายและอาจารย์วันและคุณสีหาไปไหนขณะนั้น

kit007

ตอบว่า ครูบาวันและคุณสีหาได้กระติกน้ำองค์ละลูก สะพาย ออก(ไป)ก่อน(พวก)ที่หามแคร่ ไปไกลกันกว่า ๑๐ วา ครูบาอาจารย์ทั้งหลายก็เดินออกหน้า(พวก)ที่หามแคร่ ไปไกลกว่านั้นเป็นลำดับ ส่วน(พวก)ตามหลังแคร่ไปก็เป็นระยะ ๆ เป็นทิวแถว ส่วนพวกเกวียนที่ขนของก็ตามหลัง บาตรบริขารโยมสะพายเอาหมดแล้ว ข้าพเจ้าจึงได้แทรกเเซงโยมเข้าใกล้ที่หามได้

ข้าพเจ้าไม่ได้หามใส่บ่าหรอก เป็นเพียงเอามือขวาจับชูเอียงตัวซิกแซ็กเดินไป โยมเขาหาม เขาเอาผ้าผูกเป็นงวงสะพาย บ้างเอามือจับคนละมือบ้าง เพราะมากคน บางแห่งก็หย่อนลง บางแห่งก็ยกขึ้นเพราะดินสูงต่ำ ที่ไหนหญ้ารกปกคลุมทางเพียงเข่าและแข้งขาก็เรียบร้อยไปหมด เพราะคนนั้นเหยียบบ้าง คนนี้เหยียบบ้าง

ผู้เขียนมันเป็นเจ้ากิเลสมันเป็นเจ้าน้ำตาไปสุดทาง ข้าพเจ้าไม่ได้ใส่รองเท้าเลย เพราะมีความเห็นว่าเข้าใกล้องค์หลวงปู่ไม่สมควร โยมเขาจะใส่ก็ตาม มอบให้เป็นเรื่องของเขา แต่เขาก็ใส่บ้างไม่ใส่บ้างและบางแห่งก็มีหนาม ตาใครตามัน รักษาเอาเท้าของตัวที่จะเหยียบไป

ได้ทางพอควรก็พักดื่มน้ำ องค์หลวงปู่ดื่มสองสามจิ๊บ แล้วนอนตะแคงข้างขวาอยู่บนแคร่ที่ปลงวางไว้ ประทับจิตประทับใจว้าเหว่เต็มตื้นมาก

พักประมาณสิบหรือสิบห้านาทีโดยคาดคะเน ก็เดินทางต่อ พอถึงทุ่งนาแห่งหนึ่ง เป็นหนทางมีตมโคลนเลอะเทอะ และจวนแจจะค่ำมืด ไม่มีทางเว้นแต่ที่นาเขา ข้าวเขากำลังจะพอเกี่ยว เขามีศรัทธาไขรั้วรื้อรั้วออก ให้ฝ่าเหยียบข้าวไป

คนทั้งสองร้อยกว่าฝ่าตะลุยข้าวไปจนสุดทุ่งนาเขา จึงได้ลัดใส่หนทางอันพ้นโคลนตม ข้าวก็ล้มไปเรียบร้อย พร้อมทั้งหล่น พร้อมทั้งขาด นับว่าศรัทธาเขาเกิดขึ้นสด ๆ แก้ปัญหาซึ่งหน้าได้โดยสุจริตใจ จะหาได้ยากในสมัยนี้ และเป็นข้าวที่กอโต และเป็นรวงโต เมล็ดโตด้วย การเสียทายอย่างน้อยก็ไม่ต่ำกว่าหกร้อยกิโลกรัม เรียกว่าบุญองค์หลวงปู่เป็นปาฏิหาริย์อยู่ในตัวแล้ว จะอัศจรรย์แต่การดำดินบินบนได้จึงจะว่าเก่ง ถ้าอย่างนั้นนกมันก็มีปาฏิหาริย์อยู่ทุกวัน เก่งอยู่ทุกวัน ไส้เดือนก็ดี ปลาไหลก็ดีเป็นต้น มันก็ดำดินอยู่ทุกวัน มีปาฏิหาริย์อยู่ทุกวัน เก่งอยู่ทุกวัน แต่ไม่ถือเอาเป็น สรณัง คัจฉามิ เพราะไม่สำคัญในสิ่งเหล่านี้ สำคัญอยู่แต่กิเลสน้อยเบาบางและเหือดแห้งไปเท่านั้น พร้อมทั้งข้อวัตรปฏิบัติอันชอบที่ถูกต้องเท่านั้น

คนโดยมากมักตื่นปาฏิหาริย์ทางดำดิน บินบน แต่ผู้เขียนลงเอยมากที่สุดก็คือ อนุสาสนีปาฏิหาริย์ คำสอนของพระองค์เป็นปาฏิหาริย์ที่ไม่จืดจาง และมีอยู่ทุกกาลของแต่ละตัวสัตว์ บุคคล เทวดา มาร พรหมด้วย ประจำกองรูปขันธ์ นามขันธ์อยู่ ไม่ลบเลือนไปทางใด คือกรรมและผลของกรรม เป็นปาฏิหาริย์อยู่ทุกอิริยาบถของจิตใจอยู่แล้ว ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่วอยู่แล้ว จะไปหาปาฏิหาริย์ที่ไหนอีก จับไฟก็ร้อน ไม่จับไฟก็ไม่ร้อนเป็นปาฏิหาริย์ทั้งนั้น และก็มีความหมายอันเดียวกันกับกรรม และผลของกรรม คนเชื่อกรรมและผลของกรรม ก็คือเชื่อปาฏิหาริย์ ก็คือเชื่อพุทธ ธรรม สงฆ์ด้วยนั้นละ

ปรารภเรื่องหลวงปู่ต่อไป ขณะที่กำลังจะแวะผ่านข้าวเขานั้นพระมหาเถระได้พูดกันว่า “ไม่ควรเอาองค์หลวงปู่ไปพักม่วงไข่ เพราะเป็นวัดร้างมาหลายปี มีต้นไม้ทึบมาก อากาศไม่โปร่งและเดี๋ยวนี้ก็ค่ำแล้ว และองค์หลวงปู่เล่าอาการก็หนักเข้า เพราะจะอ่อนเพลียในการหามมา ข้ามป่าโคกดง ก๊อกแก๊ก ๆ”


วัดป่าบ้านกลางโนนภู่ (วัดป่ากุดก้อม)
ภาพจาก www.luangpumun.org

จึงตกลงแวะบ้านกุดก้อม (ดงภู่ก็ว่า) เป็นวัดป่าพระอาจารย์กู่ พอถึงที่นั้นก็หนึ่งทุ่มกว่า ๆ โดยประมาณ อาการหลวงปู่ก็หนักขึ้นทวีมาก ต่อรุ่งเช้าจึงเบาลงบ้าง

kit007

ข้าพเจ้าได้ยินแล้ว อ้ายกิเลสน้ำตามาอีกละ ไหลลงเลยมันไม่ละอายใครเพราะสำเหนียกในใจว่า เราปฏิบัติองค์หลวงปู่มาด้วยประการใด ๆ ตามประสาเราเป็นเวลา ๔ ปีล่วงเข้า หลวงปู่คงไม่หนักธรรมหนักใจว่าเราปฏิบัติเพื่อเอาหน้าเอาตา และไม่สงสัยว่าเราปฏิบัติไม่เคารพและก็ตรงกับเจตนาของเราด้วย องค์หลวงปู่ดักใจทายใจเราถูกได้ไม่ผิด คิดดังนี้ได้กะทันหันอ้ายน้ำตาพลันไหลลงอีก


ศาลาพักอาพาธพระอาจารย์ฝั้น อาจาโร
วัดป่าบ้านกลางโนนภู่ (วัดป่ากุดก้อม)
ภาพจาก www.luangpumun.org

ห่างจากเรื่องนี้ไปประมาณหนึ่งชั่วโมง จึงละโอกาสไปขอยืมเลื่อยปลาตองและสิ่วมา กราบเท้าเรียนองค์หลวงปู่ขอโอกาสทำถวาย ไม่ให้กระทบกระเทือน เอาไม้หนุนทางใต้ให้ตึง สิ่วเจาะลงพอหลวมปลายเลื่อย เอาเลื่อยเล่มที่คมประมาณห้านาทีก็เสร็จ ส่วนทางใต้นั้นหาภาชนะรองใบโต ๆ แล้วเอาขี้เถ้ารองหนา ๆ เวลาไปเก็บสะอาดเอามือกอบใส่อันอื่นไปเทในหลุม แล้วล้างมือให้สะอาดด้วยน้ำมันก๊าดและขี้เถ้าโดยเร็ว ไม่อดแต่ผู้จะแห่ถือกระบวยให้ เพราะได้เคยเอาเป็นข้อวัตรมาหลายปีแล้ว คราวอยู่หนองผือมีผู้แย่งจะทำ แต่หลวงปู่มหาไม่ให้ทำ เพราะเกรงองค์หลวงปู่มั่นจะไม่พอใจ ไม่ไว้ใจ เพราะเกรงว่าหลวงปู่มั่นจะวิจัยว่าปฏิบัติไม่ถึงพริกถึงขิง ระอาแล้วก็มอบให้องค์อื่น มันเป็นภาพพจน์เหลาะแหละ เว้นไว้แต่เจ็บป่วยนอนคาที่ไปไม่ได้ เมื่อได้พูดก็พูดไปซ้ำซะ

คราวพักรักษาองค์หลวงปู่อยู่วัดป่ากุดก้อม ข้าพเจ้าและครูบาวันมิได้ไปบิณฑบาตเลย เพราะคณะพระเถรานุเถระไม่ให้ไป ให้รีบเอาบาตรลงไปตั้งไว้ศาลาฉันเท่านั้น พระสงฆ์กลับมาจากบิณฑบาตจะใส่ให้ และก็ได้ฉันทีหลังหมู่อีกซ้ำ ส่วนครูบาวันนั้นได้ลงไปฉันพร้อมหมู่ เป็นเพียงไม่ได้ไปบิณฑบาต ครูบาวันฉันเสร็จแล้วจึงได้ขึ้นมาเปลี่ยนข้าพเจ้าลงไปฉัน แต่ก็พอใจอยู่ ไม่ห่วง เพราะพ่อของเรา ปู่ของเรา มีคุณค่ากว่าอาหารในท้องเราแต่ละวันแล้ว

ในระหว่างพักอยู่วัดป่ากุดก้อมคือบ้านภู่ หรือว่าดงบ้านภู่ ก็เรียกกันหลายอย่าง มีพระเถระมาเพิ่มขึ้นอีกคือ ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ จ.อุดรฯ พระอาจารย์สีลา วัดป่าบ้านวา อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร รวมพระเณรทั้งหมด ๔๐ รูปและมาพักได้ ๓ คืน พระอาจารย์มหาบัวก็ทิ้งบ้านหนองผือมาและหมู่ทั้งหลายก็ทยอยมาจากบ้านหนองผือได้ ๑๑ วัน ครูบาทองคำก็มากับหมู่อีก เหลือแต่หลวงตาทองอยู่องค์เดียว ส่วนองค์หลวงปู่มั่นก็ป่วยหนักเข้า ๆ

พักอยู่ที่นั้นได้ ๑๑ คืน ตื่นเช้าชาวสกลนครตลอดถึงคุณหมอ แพทย์ใหญ่ในสกลนครก็มาถึงแต่เช้าตรู่

ชาวสกลนครกราบเท้าเรียนถวายวิงวอนว่า “ขอนิมนต์ให้ไปพักวัดป่าสุทธาวาส”

นิมนต์วิงวอนถึง ๓-๔ ครั้งติด ๆ กัน

องค์หลวงปู่ปรารภว่า “เออ หามศพตกป่าช้าหนอ ไม่มีวันได้หามคืน บัดนี้มาถูกเราแล้ว”

องค์หลวงปู่กล่าวต่อไปว่า “ถ้าไปก็ลำบากอีกละ” เพราะลูกศิษย์ก็มาต่างทิศ มากเข้าสี่สิบองค์ รวมทั้งเก่าใหม่

เขากราบเรียนว่า “มากน้อยเท่าไรก็ตามขอรับ จะเอารถขนวันยังค่ำนั้นแหละ”

แท้จริงสมัยนั้นมีรถวิ่งไปมาจากสกลนคร อุดรธานี ๒-๓ คัน กับรถกรมทางคันหนึ่ง หนทางก็เป็นหินลูกรังปูถี่ ๆ ห่าง ๆ ลัก ๆ ลั่น ๆ ยังไม่เรียบร้อยได้

แล้วก็กราบเท้าเรียนถวายให้องค์หลวงปู่ฉันอาหาร องค์หลวงปู่ก็นั่งฉันได้อยู่ ไม่ได้พยุงชู ฉันประมาณห้าหกคำเล็กแห่งอาหารเหลว ๆ ที่ซดด้วยช้อน ครั้นเสร็จแล้วคุณหมอใหญ่ จ.สกลนครก็ฉีดยานอนหลับให้ ด้วยการขออนุญาต ๔-๕ ครั้ง องค์หลวงปู่ก็ยอมให้ฉีดแบบฝืน ๆ

แล้วก็เตรียมตัวออกเดินทางโกลาหล

อ้ายใจกิเลส อ้ายน้ำตากิเลส มันก็ไหลลงอีกละ

แล้วเอาแคร่มาหามองค์หลวงปู่ข้ามทุ่ง องค์หลวงปู่นอนตะแคงข้างขวาซ้อนเท้าเหลื่อมกัน หามข้ามทุ่งไปสู่ถนน ไกลประมาณเกือบกิโลเมตรจึงถึงถนน แล้วเอาองค์หลวงปู่ขึ้นรถกรมทาง เอานอนด้านหน้า

ครูบาวัน อาจารย์วิริยังค์ ข้าพเจ้า คุณสีหาก็ไปขบวนกองหน้าส่วนหลวงปู่ก็นอนนิ่งไม่กระดิกพลิกไหวตัวอะไรเลย ปรากฏแต่ลมเข้าออกแบบเบา ๆ

kit007

พอถึงวัดป่าสุทธาวาสแล้วก็หามองค์หลวงปู่ขึ้นกุฏิพิเศษหลังหนึ่ง อันมีระเบียงรอบทั้งที่ด้าน มุงกระดานกั้นฝา มีประตูเข้าห้องนอนสองทาง มีหน้าต่างบริบูรณ์ รอบระเบียงนอกมีลูกกรง ห้องนอนนั้นกว้างประมาณ ๓ เมตร ปริมณฑลระเบียงโดยรอบสามด้านนั้นกว้างประมาณ ๒.๕๐ เมตร ส่วนด้านหน้านั้นกว้างประมาณ ๔ เมตรหรือ ๕ เมตรนี้แหละ เพราะเป็นกุฏิ ๒ ห้อง แล้วก็มีระเบียงรอบสี่ด้าน แล้วกั้นห้องหนึ่งเป็นห้องนอน

แล้วครูบาอาจารย์ต่างทิศก็แตกตื่นกันมาเป็นระยะ ๆ องค์หลวงปู่สิงห์ โคราช หลวงปู่บุญหลาย หลวงปู่สาร พระอาจารย์เกิ่ง พระอาจารย์สิม ตลอดพระหนุ่มเณรน้อยฝ่ายปฏิบัติหลั่งไหลเข้ามาเป็นลำดับ ไม่สามารถจะบอกชื่อลือนามได้

สิ้นแล้วร่มโพธิ์แก้ว


พระอุโบสถวัดป่าสุทธาวาส

แล้วก็เอาองค์หลวงปู่เข้าห้องนอนตะแคงข้างขวา พอตกเวลาประมาณ ๖ โมงเย็น หลวงปู่กงมาบอกว่า

“ท่านทองคำ ท่านหล้า ท่านสีหา พากันบอบโบยหิวนอนมานานแล้ว จงพากันรีบนอนอยู่ระเบียงนี้แต่หัวค่ำเสีย พระอาจารย์ฝั้นกับผมจะช่วยเฝ้าในห้ององค์หลวงปู่ ส่วนท่านวันเขาพักกุฏิหนึ่งกับวิริยังค์กับท่านเนตรแล้ว ส่วนท่านมหาบัวพักรุกขมูลร่มไม้ในวัด เธอเร่งความเพียร เกรงหลวงปู่จะสิ้นลมก่อน”

พอจบคำแล้วต่างก็ปูผ้าลงกระดานพื้นระเบียง กราบพระองค์ละ ๓ ที คว้าเอาห่อผ้าสังฆาฏิมาหนุนหัว กำหนดลมหายใจเข้าออกไป ตาใสแจ๋ว ไม่หลับ เพราะมันเคยชินในการไม่หลับมานานบ้างแล้ว อาหารฉันหมดวันละเท่าไข่เป็ดก็ทั้งยาก จืดชืดไปหมด อายุขั้นสามสิบกว่า ๆ อนิจจาเอ๋ย

ประมาณตีหนึ่งกว่า ๆ หลวงปู่กงมา มาดึงแขนกระซิบบอกว่า “พากันลุก พากันลุก พระอาจารย์ใหญ่ใกล้จะสิ้นลมแล้ว”

กระซิบตอบองค์ท่านว่า “ข้าน้อยยังไม่หลับดอก”

แล้วองค์ท่านบอกให้รีบด่วนไปนิมนต์ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ พระอาจารย์สิงห์ พระอาจารย์เทสก์ พระอาจารย์มหาและครูบาวัน

ข้าพเจ้ารีบไปกุฏิท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ก่อน ไปถึงแล้วกล่าวว่า “ขอกราบเท้าเรียนถวายพระเดชพระคุณ องค์หลวงปู่หนักมาก”

“เออ ๆ ข้าจะไปเดี๋ยวนี้”

แล้วไปปลุกพระอาจารย์สิงห์ พระอาจารย์เทสก์

“ขอโอกาสพ่อแม่ ครูบาอาจารย์ องค์พระอาจารย์ใหญ่หนักเต็มทน”

“เออ เราก็ไม่ค่อยหลับสนิทดอก”

แล้วไปปลุกพระอาจารย์มหาบัว พอเดินไปที่ใกล้ใต้ร่มไม้ องค์ท่านถามก่อนแล้วว่า “ใคร ๆ”

ตอบว่า “กระผม พระอาจารย์ใหญ่เป็นมาก”

แล้วผ่านไปหาอาจารย์วัน พระสีหาไปบอกก่อน ท่านไปแล้ว แล้วก็รีบขึ้นไป เกรงไม่ทันเห็นใจหลวงปู่ แล้วท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ปรารภว่า

“พวกเราต้องอยู่ระเบียงนอกห้อง ปล่อยให้ลูกศิษย์องค์ท่านผู้โชกโชนปฏิบัติมีสิทธิปลงธรรมสังเวชอาจารย์ใหญ่เพราะห้องก็แคบ ถ้าพวกเราชิงเข้าไปก็ไม่เป็นธรรม”

ตกลงอยู่ในห้องคอยจ้องดูลมออกเข้าของหลวงปู่ ๖ องค์ ๗ กับหลวงปู่ฝั้น

หลวงปู่ฝั้นนั่งห่างองค์หลวงปู่มั่นประมาณวาหนึ่งต่างหาก ผินหน้ามาทางองค์หลวงปู่ใหญ่ อยู่ข้างหลังพระอาจารย์กงมา หลวงปู่ฝั้นนั้นองค์ท่านนั่งขัดสมาธิภาวนาอยู่นิ่ง ๆ พวกที่เข้าคิวนั่งรอบกายขององค์หลวงปู่มั่น ห่างจากกายขององค์หลวงปู่มั่น ก็ประมาณฝ่ามือ พระอาจารย์กงมานั่งอยู่ทางขวาขององค์หลวงปู่ที่นอนคะแคงขวานิดหน่อย เพียงไหล่ขององค์หลวงปู่ พระอาจารย์มหาบัวนั่งอยู่เพียงบั้นเอวขององค์หลวงปู่ ข้าพเจ้านั่งอยู่ใต้ฝ่าเท้ากับท่านสีหา ครูบาทองคำนั่งอยู่เพียงหัวเข่าด้านหลังขององค์หลวงปู่ ครูบาวันนั่งอยู่เพียงบั้นเอวขึ้นไปหาอกขององค์หลวงปู่

ต่างก็นิ่งจ้องดูลมขององค์ท่านอยู่ ประมาณสัก ๒๐ นาที องค์ท่านก็สิ้นลมปราณไปเงียบ ๆ

kit007

ทีนี้อ้ายใจผีบ้าน้ำตากิเลสมันก็ไหลออกมาตามอำเภอใจมันอีก คงจะเป็นเวลาตีสองกว่า ที่ทางในเมืองเขาได้รับข่าว เขาก็มาถึงประมาณตีสามกว่า ๆ ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ก็เลยบอกว่า

“พวกพระเราออกจากห้อง ปล่อยให้ญาติโยมเขาปลงธรรมสังเวช ชมดูศพพระอาจารย์บ้าง”

ข้าพเจ้าลงล้าหลัง เห็นนาฬิกาอยู่ใกล้ศีรษะองค์หลวงปู่ เป็นนาฬิกาขององค์หลวงปู่ คิดขึ้นได้รวดเร็วว่า ถ้านาฬิกาอันนี้หาย ก็จะเป็นปัญหาอีก เพราะเราลงหนีทีหลัง นึกแล้วก็เอาไว้ใส่ย่าม แต่ยกมือขึ้นใส่หัวเสียก่อน แล้วก็รีบเอาไปถวายพระอาจารย์สิงห์ (หลวงปู่สิงห์ก็เรียก) ว่าแล้วองค์ท่านก็เก็บไว้

อา... ปรารภผ่านไป พอองค์ท่านสิ้นลมปราณก็ขอโอกาสพระอาจารย์มหา แล้วยกมือใส่หัวอีก เอามือสองมือชูคางขององค์หลวงปู่ไว้ให้สนิท ชูไว้ประมาณ ๒-๓ นาทีก็เลยจับสนิทเพราะเกรงว่าเมื่อเย็นแล้วตัวแข็งแล้วจะไม่สนิทเข้า

มีปัญหาว่า ไฉนจึงเขียนเรื่องก๊อก ๆ แก๊ก ๆ แท้ จะเอาไปพระนิพพานด้วยดอกหรือ หลับตาตอบว่า เรื่องของเจ้าตัวที่ได้ผ่านทุกข์มาในสงสารปัจจุบันชาติ พระบรมศาสดาและพระอริยสาวกที่ทรงปุพเพนิวาสยิ่งระลึกได้กว่าเราหาประมาณมิได้ เราเพียงแต่นี้จะประสาอะไรกัน เท่าน้ำลายขององค์ท่านบ้วนทิ้งก็ไม่ได้

คราวบ้าเขียนก็ต้องยอมไปตามบ้าก่อน เมื่อเห็นโทษในบ้า ก็จะหายจากบ้าดอก และก็ได้คำนึงว่าเป็นยุคสำคัญของผู้เขียนในชาตินี้ด้วย คงจะดีกว่าเขียนกลอนเพลงกลอนลาทางโลกสงสารโต้ง ๆ ถ้าไม่เป็นคติแก่ท่านผู้อ่านแก่ท่านผู้ฟังแล้ว เป็นคติแก่คนเองก็เอา เห็นว่าไม่ขาดทุนสูญกำไรไปไหน เพราะจิตใจยังหนักแน่นใน พุทธ ธรรม สงฆ์ อยู่ไม่สงสัยลังเล เมื่อปรารภมากก็รู้จักว่าปรารภมาก เมื่อปรารภน้อยก็รู้จักว่าปรารภน้อย เเล้วหัดมิให้ติดอยู่ในเงื่อนทั้งสอง ก็ต้องเป็นภาวนาวิปัสสนาอยู่ในตัวแล้ว ต้องขึ้นอยู่กับสติปัญญาเป็นเกณฑ์กันอยู่ดี ๆ นี้เอง รู้มากยากนาน รู้น้อยพลอยรำคาญ จะเอาเป็นประมาณไม่ได้เพราะกลอนพาไป พระองค์เจ้ารู้มากมิได้เห็นยากนาน พระอริยสาวก พระอริยสาวิกาก็เหมือนกัน เข้าสู่อนุปาทิเสสนิพพานไปก่อนท่านผู้อ่านท่านผู้ฟัง ไปก่อนแล้วแต่ปางไหน ๆ

ใจใดเห็นภัยในรสใจอันเดือดร้อน ใจนั้นจะรู้จักการลดผ่อนในเรื่องร้อนของใจ

ใจใดไม่รู้จักรสของใจ ใจนั้นไม่รู้จักรสของธรรม

ใจใดไม่รู้จักทางใจ ใจนั้นไม่รู้จักทางธรรม

ใจใดไม่รู้จักพึ่งใจ ใจนั้นก็ไม่รู้จักพึ่งธรรม

ใจใดไม่รู้จักเหตุแห่งใจ ใจนั้นก็ไม่รู้จักเหตุแห่งธรรม

ใจใดไม่รู้จักดับเหตุแห่งใจ ใจนั้นไม่รู้จักดับเหตุแห่งธรรม

ใจใดไม่รู้จักหลุดพ้น ใจนั้นก็ไม่รู้จักธรรมอันหลุดพ้น

ใจใดไม่เคารพใจ ใจนั้นก็ไม่เคารพธรรม

ใจใดไม่รู้จักใจที่ควรปฏิบัติเคารพ ใจนั้นก็ไม่รู้จักธรรมที่ควรปฏิบัติเคารพ

ใจใดที่ไม่รู้จักสรรพใจ ใจนั้นก็ไม่รู้จักสรรพธรรม

ใจใดไม่รู้จักเอกใจในปัจจุบัน ใจนั้นก็ไม่รู้จักเอกธรรมในปัจจุบัน

นิจจาเอ๋ย อนิจจาเอ๋ย...

kit007

ต่อไปเรื่องศพขององค์หลวงปู่ ครั้นถึงเวลาเย็นในวันนั้น ก็กราบศพเอาเข้าหีบไม้ที่เห็นว่าเป็นหีบชั้นที่หนึ่งในสมัยนั้น แล้วก็เอาไว้ที่ศาลาโรงฉัน แล้ว ๓ ทุ่มตอนกลางคืนมีการสวดมนต์ ธรรมจักรบ้าง อนัตตลักขณสูตรบ้าง อาทิตตปริยายสูตรบ้าง ธรรมนิยามบ้าง อภิธรรมบ้าง วนไปวนมา และมีการฟังเทศน์ทั้งโยมทั้งพระรวมกันตอนกลางคืนด้วยทุกคืน

ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์เป็นประธาน แต่งพระเถระทั้งหลายเปลี่ยนวาระกันเทศน์เข้าคิว สมัยนั้นพระอาจารย์มหายังมิได้เข้าคิวเทศน์ดอก องค์ท่านกำลังเร่งความเพียร ออกไปวิเวกองค์เดียว ๗ วันจึงเข้ามาเยือนหนหนึ่งเป็นระยะ ๆ

พระมาต่างทิศ บางวันถึง ๘๐๐ ก็มี บางวัน ๔๐๐ ขึ้นไป ๕๐๐ ๖๐๐ ๗๐๐ อย่างน้อยไม่ต่ำกว่า ๔๐๐ ตลอด ๓ เดือน การขบฉันก็เหลือแหล่ ไม่มีโจรผู้ร้ายพอที่จะว่าเดือดร้อน

๗ วันที่เรียกว่าสัตตมวาร ในสมัยนั้น ทำบุญครั้งหนึ่ง แต่ก็เท่ากับว่าทำทุกวันอยู่ในตัวเพราะพระมาก ถ้าคิดเฉลี่ยแล้วเอา ๖๐๐ มาคูณ ๙๐ แล้วจะเป็นพระกี่องค์เล่า ก็เป็นพระ ๕๔,๐๐๐ องค์ทีเดียวละ

พระมหาเถระ พระราชาคณะทางกรุงเทพมหานครก็มาหลายองค์อยู่ สมัยนั้นวัดป่าสุทธาวาสเป็นวัดกว้างขวางวังเวงเพราะยังไม่มีสวน ไม่มีบ้านท่านผู้ใด เป็นดงบ้าง เป็นป่าบ้าง กางกลดกางมุ้งอยู่ไหน ๆ ก็ได้ไม่คับแคบ

ให้เข้าใจว่าองค์หลวงปู่มั่นสิ้นลมปราณล่วงไป ๓๐ ปีกว่าเท่านั้น บ้านเมืองงอกมาหาวัดจนกลายเป็นวัดในเมืองไปแล้ว

ครั้งพุทธกาลล่วงมา ๒๕๒๔ ปีแล้ว วัดเชตวัน วัดบุพพาราม วัดเวฬุวัน วัดนิโครธาราม กุฏาคารป่ามหาวัน เหล่านี้เป็นต้นครั้งพุทธกาลเป็นวัดป่าเป็นสวนมากทั้งนั้น มิหนำซ้ำที่ประสูคิ ตรัสรู้ ที่ทรงแสดงธรรมจักร ที่ปรินิพพานเหล่านี้เป็นต้น ย่อมเป็นป่าเต็มภูมิทั้งนั้น เมื่อครั้งพุทธกาล พระพุทธศาสนาเกี่ยวกับป่า ๆ ดง ๆ ภู ๆ เขา ๆ ตลอดพระวินัยอนุศาสน์และพระสูตรต่าง ๆ แทบทุกสูตรที่เกี่ยวกับป่า ถ้าพวกเขาจะรังเกียจวัดป่าวัดภู ในพระไตรปิฎกเรื่องพระเมฆิยะเขาก็สร้างวัดบนหลังภูเขา ถวายพระครั้งพุทธกาลก็หลาย ๆ แห่ง ถ้าหากว่าพวกเราตัดป่าตัดภูเขาออกแล้ว พระไตรปิฎกก็ไม่ครบ เราวิ่งไปหน้าเดียวไม่มองคืนหลังเสียเลย ก็จะเลยเถิดแผนที่ ถ้าเขียนผิดก็ขออภัยแก่ท่านผู้รู้ทุกถ้วนหน้าและขอรับฟังพิจารณาคำตักเดือนโดยเคารพด้วยอยู่โดยทุกเมื่อ เพราะหวังดีผูกขาดแล้ว

http://www.dharma-gateway.com/mo ... /lp-lah-hist-08.htm

kit007

ปรึกษากันถวายพระเพลิง

กลับมาเล่าเรื่องปรึกษากันจะถวายพระเพลิง ครั้นองค์หลวงปู่สิ้นลมปราณได้ ๒ วันแล้ว ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์เป็นพระมหาเถระผู้ใหญ่ในสังคมนั้น พร้อมทั้งคณะสงฆ์พระเถระทั้งหลายกับคณะญาติโยมผู้สำคัญก็ประชุมกันที่ระเบียงกุฏิ อันเป็นกุฏิที่องค์หลวงปู่สิ้นลมปราณ


พระเณรและประชาชนในงานศพพระอาจารย์มั่น
ภาพจาก www.luangta.com

ศพองค์ท่านนั้นเอาไปไว้ศาลาแล้ว ส่วนข้าพเจ้า ครูบาทองคำ คุณสีหา ๓ องค์นี้ คณะพระเถระสมมุติไว้ว่า องค์หลวงปู่ใหญ่สิ้นลมปราณไปแล้วก็ให้พากันพักอยู่ระเบียงตามเคย เพราะท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์จะพักห้องในที่หลวงปู่ใหญ่สิ้นลมปราณ ๓ องค์นี้จงปฏิบัติท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์จนกว่าเสร็จสิ้นงานถวายพระเพลิงองค์หลวงปู่ ฉะนั้นจึงได้นั่งฟังใกล้ที่พระเถระทั้งหลายประชุมปรึกษาในการจะถวายพระเพลิง

ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ปรารภขึ้นว่า

“นับแต่วันสิ้นลมปราณไป ๔ วันก็ถวายพระเพลิง เพราะองค์พระอาจารย์ได้สั่งถูกศิษย์ซ้ำ ๆ ซาก ๆ ว่า เผาให้เร็วที่สุด”

แม้ข้าพเจ้าก็ชอบใจถวายพระเพลิงโดยเร็ว เพราะจะได้ต่างท่านต่างวิเวกตามอิสระของตน มิได้กังวลในอามิสใด ๆ ในการต้อนรับ

การเก็บศพไว้นานมีเสียมากกว่าได้ ถึงแม้ว่าจะได้อามิสเป็นล้าน ๆ ในงานศพก็ตาม แต่ไม่เท่าอานิสงส์ของความสงบไม่คลุกคลี ไม่เท่าอานิสงส์ของความสันโดษ ยิ่งเป็นพระฝ่ายปฏิบัติแล้วก็ยิ่งประหยัดในการสันโดษ

การมีเล่ห์เหลี่ยมดักแร้ว เอาปัจจัยกับท่านผู้อื่น ย่อมไม่สมควรกับท่านผู้หวังพ้นทุกข์ในปัจจุบันชาติ ถ้าหากว่าบวชมาพอเป็นนิสัยอย่างนี้ ผู้ที่อยู่ฆราวาส เขาก็พูดกันได้ใช้กันอยู่ เขาให้ท่านเป็นบางครั้ง รักษาศีลเป็นบางครั้ง ภาวนาเป็นบางครั้ง ก็เป็นนิสัยไปทางดีของเขาอยู่

นิสัย อ่านว่านิสัย ประพฤติไปทางดีก็ว่านิสัยดีประพฤติไปทางชั่วก็ว่านิสัยชั่ว

แบ่งนิสัยออกเป็น ๒ นิสัยโลกีย์ นิสัยโลกุตตระ นิสัยโลกุตตระนับแต่โสดาบันไป ต่ำกว่านั้นลงมาเป็นนิสัยไม่มีขอบเขต ข้าพเจ้าเข้าใจว่าการประพฤติถูกในทางเด็ดเดี่ยวนี้ ย่อมเป็นเครื่องเหนี่ยวใจของท่านผู้ต้องการพ้นทุกข์ในปัจจุบันชาติ แต่กลับเป็นอากาศไม่ดี ของท่านผู้อยู่ผู้ไปพอแล้ววันแล้วคืน

ธรรมดาปุถุชนคนหนา อยู่ก็อยู่ในโลก ไปก็ตามโลก ไม่เหมือนพระโสดาบันผู้รู้จักหนทาง ทางกาย ทางวาจา ทางใจ จะอยู่จะไปก็รู้จักหนทางทางใจอยู่ จึงไม่เรียกว่าอยู่ว่าไปในโลกโต้ง ๆ เพราะความไม่ลืมตัว ไม่ลืมตน ไม่ลืมใจ ไม่ลืมธรรมเป็นนายหน้าหัวใจอยู่

มนุษย์เราในไตรโลกธาตุ จะมีลาภยศสรรเสริญเยินยอและมีปฏิภาณโวหารพูดจนน้ำไหลไฟดับสักเพียงใดก็ตาม แต่ด้านกิเลสไม่เบาบางลดละจากขันธสันดานเลยแม้แต่นิดเดียว ก็เป็นภาชนะน้ำเปล่า ความสำคัญตัวว่ามีที่พึ่ง สำคัญตัวว่าฉลาด ความสำคัญตัวนั้นก็เป็นการโกหกพกลมตนอยู่ในตัว มิหนำซ้ำทำตัวให้เป็นหมันอยู่ในตัวโดยไม่รู้ตัวอีกด้วย แต่พอรู้ตัวก็ค่ำไปเสีย ค่ำคือตายไป

kit007

แจกบริขารหลวงปู่มั่น

ย้อนคืนมาปรารภเรื่องการแจกบริขารขององค์หลวงปู่ นับแต่องค์หลวงปู่สิ้นลมปราณมาได้ ๗ วัน ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ก็ประชุมสงฆ์ ทั้งพระเถระทุก ๆ องค์ยัดเยียดเป็นประธาน ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ได้ปรารภขึ้นว่า

“ท่านมหาบัวเอ๋ย บรรดาที่ขอนิสัยอยู่กับองค์พระอาจารย์ที่สิ้นลมปราณไปนี้ องค์ใดบ้างปฏิบัติใกล้ชิดพระอาจารย์บ้าง”

พระอาจารย์มหาบัวเรียนว่า “ท่านวัน ท่านทองคำ ท่านหล้า ท่านสีหา”

บอกชื่อตามอายุแห่งพรรษา แท้จริงพระอาจารย์มหาบัวนั้นแหละองค์หนึ่งเป็นหัวหน้า ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์ก็รู้แล้ว

ท่านเจ้าคุณธรรมเจดีย์กล่าวว่า “หล้า เธอจะเอาอันไหน บริขารองค์พระอาจารย์”

ทีนี้ธรรมสังเวชไม่รู้ว่ามาแต่ไหน เต็มตื้นพูดไม่ออก น้ำตาหยาดเลย ขายหน้าอีกละ ได้เอาผ้าอาบปิดหน้าแล้วพลิกจิตอยู่สักครู่ แล้วเรียนว่า

“เกล้ามิได้เอาอันใดดอก ธรรมและอามิสอันใด องค์ท่านให้มากแล้วบริบูรณ์ ในฝ่ายอามิสก็ดี ในยามองค์ท่านมีชีวิต บริขารจำนวนนี้เป็นบริขารที่องค์หลวงปู่ใช้ประจำ เกรงจะเป็นบาป ฐานะของเกล้าไม่สมควร และเมื่อเกล้าเห็นยามใด จะเป็นเหตุให้เกล้าน้ำตาไหลอยู่ไม่แล้ว”

องค์ท่านกล่าวต่อไปว่า “เธอจงรับเอาเป็นพิธีกับข้าให้เป็นสามีจิกรรมก่อน แล้วถวายองค์ใดต่อ จึงถวายต่อไป”

แล้ว(ข้าพเจ้า)ก็ยกมือใส่หัว แล้วน้อมรับสองมือใต้มือองค์ท่าน ๓ ครั้ง ครั้งที่ ๑ เป็นกระติกน้ำร้อน ครั้งที่ ๒ เป็นย่าม ครั้งที่ ๓ เป็นแก้วน้ำ

กระติกน้ำร้อนนั้นพอรับแล้วก็ถวายหลวงปู่เทสก์ต่อหน้าสงฆ์โดยเคารพ ย่ามนั้นนึกว่าจะถวายหลวงปู่ฝั้นจึงจะสมฐานะ แต่กำลังถวายกระติกหลวงปู่เทสก์อยู่นั้น มีองค์หนึ่งอยู่ข้างหลังทั้งพูดทั้งดึงเอาย่ามว่า “ย่ามนี้ให้ผมซะ” ดังนี้ (แก้วน้ำก็เอาไปด้วย) แต่ไม่รู้ว่าเป็นองค์ใด ไม่ได้เอี้ยวคอดู เพราะพระขึ้นไปจนยัดเยียด แต่คงเป็นพระต่างอาวาส ไม่ใช่พระอาวาสเดียวกัน และก็พอใจอยู่ ไม่อาลัย เพราะเคารพมากกว่าอาลัย การว้าเหว่ การเคารพ การสังเวช การรักนับถือทำให้น้ำตาไหล นี้คงเป็นรสชาติอันเดียวกัน คำว่าไม่อาลัย ไม่อาลัยในสิ่งของขององค์ท่าน แต่อาลัยอาวรณ์ในธรรมอันอื่นลึกไปกว่าสิ่งของภายนอกนั้น