เอตทัคคะ คำวัด โดยพระธรรมกิตติวงศ์

oustayutt

"พระมหากัจจายนเถระ เอตทัคคะในทางผู้อธิบายความย่อให้พิสดาร พระอานนท์เถระ เอตทัคคะในทางผู้เป็นพหูสูต ผู้มีสติ ผู้มีคติ ผู้มีความเพียร และเป็นพุทธอุปัฏฐาก พระสีวลีเถระ เอตทัคคะในทางผู้มีลาภมาก พระอุบาลีเถระ เอตทัคคะในทางผู้ทรงพระวินัย พระอัญญาโกณฑัญญะเถระ พระอัญญาโกณฑัญญะเถระ เอตทัคคะในทางรัตตัญญู (รู้ราตรีนาน) พระอนุรุทธเถระ เอตทัคคะในทางผู้มีทิพยจักษุญาณ"

              ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นส่วนหนึ่งของ พระอรหันต์ที่พุทธศาสนิชนคุ้นเคยกับความเป็นเอตทัคคะซึ่งวัดต่างๆ จะสร้างเป็นรูปเคารพเพื่อให้พุทธศาสนิกชนกราบไหว้ขอพร

              ตำแหน่งเอตทัคคะนั้น คือ ตำแหน่งที่พระพุทธเจ้ายกย่องพุทธสาวก ว่าเป็นผู้ยอดเยี่ยมในทางใดทางใดหนึ่ง เป็นผู้ประเสริฐสุด ตำแหน่งเอตทัคคะนี้ ย่อมได้โดย เหตุ ๔ ประการคือ

              ๑.โดยเหตุเกิดเรื่อง (อัตถุปปัตติโต) คือ ได้แสดงความสามารถออกมาให้ปรากฏโดยสอดคล้องในเหตุการณ์หรือสถานการณ์นั้นๆ ที่เกิดขึ้น

              ๒.โดยการมาก่อน (อาคมันโต) คือได้สร้างบุญสะสมในด้านนั้นมาตั้งแต่อดีตชาติพร้อมทั้งได้ตั้งจิตปรารถนาเพื่อบรรลุได้ตำแหน่งเอตทัคคะนี้ด้วย

              ๓.โดยเป็นผู้ช่ำชองชำนาญ (จิณณวสิโต) คือได้เป็นผู้มีความเชี่ยวชาญเฉพาะเรื่องนั้นๆ เป็นพิเศษ

              ๔.โดยเป็นผู้ยิ่งด้วยคุณ (คุณาติเรกโต) คือมีความสามารถในเรื่องที่ทำให้ได้รับตำแหน่งเอตทัคคะเหนือกว่าผู้อื่นที่มีความสามารถอย่างเดียวกัน

              ทั้งนี้พระธรรมกิตติวงศ์(ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙ ราชบัณฑิต) เจ้าอาวาสวัดราชโอสาราม ได้อธิบายความหมายของคำว่า "เอตทัคคะ" (เอ-ตะ-ทัก-คะ) แปลว่า ผู้เป็นเลิศในทางนั้น หมายความว่า เป็นผู้ยอดเยี่ยมในทางใดทางหนึ่งเป็นพิเศษสูงกว่าผู้อื่น

              เอตทัคคะเป็นตำแห่งพิเศษที่พระพุทธเจ้าทรงยกย่องสาวกผู้มีความเป็นเลิศทางใดทางหนึ่ง โดยพิจารณาถึงคุณธรรม หรือความรู้ความสามาถเฉพาะตัวที่ยอดเยี่ยมกว่าพระสาวกอื่น เช่น ทรงยกย่องพระสารีบุตรให้เป็น เอตทัคคะเอตทัคคะเพราะที่มีปัญญามากกว่าสาวกอื่น ทางยกย่องพระมหาโมคคัลลานะให้เป็นเอตทัคคะทางมีฤทธิ์ เพราะท่านมีฤทธิ์มากกว่าสาวกอื่น

              พระสาวกที่ได้รับยกย่องเป็น เอตทัคคะมีทั้งฝ่ายภิกษุ ภิกษุณี อุถบาสก และ อุบาสิกา

              เอตทัคคะมีเฉพาะครั้งพุทธกาลเท่านั้น เพราะพระพุทธเจ้าทรงตั้งเอง

              ผู้ที่เป็นเอตทัคคะที่เป็นพระภิกษุสงฆ์ มีทั้งหมด ๔๑ ท่าน เป็นพระอสีติมหาสาวกทั้งหมด
     
              เอตทัคคะที่เป็นพระภิกษุณี มีทั้งหมด ๑๓ ท่าน

              เอตทัคคะที่เป็นอุบาสกมีทั้งหมด ๑๐ ท่าน
  
              เอตทัคคะที่เป็นอุบาสิกามีทั้งหมด ๑๐ ท่าน
http://www.komchadluek.net/detai ... B8%B1%E0%B8%94.html