พระพุทธเจ้ากับพญานาค

Metha

พญานาค ๕ เศียร ณ ปราสาทพนมรุ้ง จ.บุรีรัมย์

Metha

ตามความเชื่อของคนสมัยโบราณ
นาคจะมีความหมายเป็นอย่างอื่นไม่ได้นอกจากน้ำ

เช่น การสร้างศาสนสถานไม่ว่าจะเป็นอุโบสถ
นาคที่ราวบันไดจึงมีพญานาค
ซึ่งตามความเชื่อ การสร้างต้องสร้างกลางน้ำ
เพื่อให้ดูเหมือนว่าศาสนสถานนั้นลอยอยู่เหนือน้ำ
แต่ก็ไม่ต้องสร้างจริง ๆ เพียงแต่มีสัญลักษณ์พญานาคไว้
เช่นที่ ปราสาทพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นต้น

แม้เกี่ยวกับชีวิตมนุษย์ ก็จะมีอยู่ในราศีเกิด
เช่นของคนนักษัตรปีมะโรง ที่มีความหมายถึง
ความยิ่งใหญ่และพลังอำนาจ ที่มี พญานาค เป็นสัญลักษณ์

คนไทยเรามักจะเห็นสัญลักษณ์ที่เกี่ยวกับนาคได้เสมอ
ในงาน จิตรกรรม ประติมากรรม และหัตถกรรม
นาคเป็นส่วนประกอบที่สำคัญทางสถาปัตยกรรม
โดยเฉพาะตามอาคารวัดต่าง ๆ
หลังคาอาคารที่สร้างขึ้นสำหรับสถาบันพระมหากษัตริย์
และสถาบันศาสนสถาน ตามคตินิยมที่ว่า

นาคยิ่งใหญ่คู่ควรกับสถาบันอันสูงส่ง
เช่น นาคสะดุ้ง ที่ทอดลำตัวยาวตามบันได
นาคลำยอง ที่ทำเป็นป้านลมหลังคาโบสถ์
ที่ต่อเชื่อมกับ นาคสะดุ้ง นาคเบือน นาคจำลอง
และ นาคทันต์คันทวยรูปพญานาค

Metha

นาคสะดุ้งและนาคลำยอง ของหอพระธรรมหรือหอไตรปิฎก ศิลปะแบบล้านนา
ณ วัดบ้านเด่นสะหลีศรีเมืองแกน จ.เชียงใหม่

Metha

งานประเพณีไหลเรือไฟ

Metha

พญานาคกับพระพุทธศาสนาจึงมีความเกี่ยวพันกันตลอด
แม้แต่พระพุทธเจ้าก็ยังเคยเกิดเป็นพญานาค
เพื่อบำเพ็ญบารมีในการตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า

ในวันออกพรรษาคงมิใช่แต่พญานาคเท่านั้น
ที่ถวายสักการบูชาพระพุทธเจ้า
เหล่าเทพยดาอื่น ๆ ก็ทำการบูชาด้วย

โลกนี้มนุษย์จึงมิได้อยู่เพียงลำพังยังมีหมู่สัตว์อื่น ๆ อีกมาก
แต่เรามองไม่เห็นเพราะยังไม่มีญาณแก่กล้า

หากเชื่อตามพระไตรปิฎกพญานาคมีอยู่จริง
และมีปรากฏหลายแห่ง

แต่พญานาคจะมาทำบั้งไฟถวายพระพุทธเจ้า
ในวันออกพรรษาจริงหรือไม่
ยังคงเป็นคำถามที่ยังไม่มีคำตอบอยู่เหมือนเดิม

มีภาพยนตร์เรื่องหนึ่งบอกไว้น่าคิดว่า

“จงเชื่อในสิ่งที่ทำ และทำในสิ่งที่เชื่อ
ถ้าหากความเชื่อนั้นไม่เป็นการเบียดเบียนตนและผู้อื่น”

Metha

Metha

อย่างไรก็ตามในวันออกพรรษาปีนี้
ยังคงมีดวงไฟสีเขียวเรืองพุ่งขึ้นจากลำน้ำโขงให้เห็นเหมือนทุกปี

หน้าที่ของวิทยาศาสตร์ก็ต้องทำการพิสูจน์หาความจริงกันต่อไป
แต่ศาสนาเมื่อปลูกฝังความเชื่อและปฏิบัติตามหลักศีลธรรม
คือการบูชาบุคคลที่ควรบูชาถือว่าเป็นมงคลอย่างหนึ่ง

ดังนั้นการที่ชาวบ้านเชื่อว่าพญานาค
จะจุดบั้งไฟถวายสักการะแด่พระพุทธเจ้า
ย่อมไม่ใช่ความเชื่อที่ไร้เหตุผลเสียทีเดียว

เพราะพญานาคมีปรากฏในหลักฐานสำคัญของพระพุทธศาสนา
และมีความเกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้าหลายแห่ง
แม้แต่พระพุทธเจ้าเองเมื่อยังบำเพ็ญบารมี
ก็ยังเคยถือกำเนิดเป็นพญานาคด้วย

Metha

ที่มา http://www.dhammajak.net/board/viewtopic.php?p=83974

Nujeab

ขอบคุณสำหรับเรื่องราวดีๆครับ

Metha