พระพุทธองค์ ทรงเปรียบคน บนโลกนี้

Sornpraram

พระพุทธองค์ ทรงเปรียบคน บนโลกนี้  

เหมือนบัวสี่ เหล่าแจ้ง แถลงไข  
หนึ่งพวกบาน เหนือน้ำ เลิศล้ำใจ  
ท่านเปรียบใด้ ดังคนที่ มีปัญญา  

จะสอนชี้ สิ่งใด เข้าใจแจ้ง  
ไม่ต้องแจง เหตุผล ค้นปัญหา  
สามารถเข้า ใจซึ้ง ถึงปัญญา  
ไม่ต้องมา สอนลาก ให้มากกล  

เหล่าที่สอง มองเปรียบ ให้เทียบย้อน  
เป็นบัวซ้อน พร้อมจะบาน ไม่นานผล  
อยู่ปริ่มน้ำ คอยคำสอน สะท้อนตน  
เปรียบดั่งคน พร้อมเข้าใจ ในถ้อยธรรม  

ไม่ต้องย้ำ สอนมากมาย พอหมายรู้  
ต้องมีครู คอยชุบ อุปถัมภ์  
แนะแนวเหตุ แนวผล และกลกรรม  
ก็รู้จำ รู้จด เป็นบทเรียน  

เหล่าที่สาม ต่ำมาหน่อย ด้อยสติ  
ท่านดำริ เปรียบคน ที่ค้นเขียน  
ต้องอาศัย แรงลาก ให้พากเพียร  
ต้องหมั่นเรียน หมั่นสอน สะทอ้นใจ  

ต้องสอนย้ำ นำพา ปัญญาสู่  
ถึงจะรู้ ความแจ้ง แถลงไข  
ต้องกระหนาบ เกลาขัด ฝึกหัดไป  
จึงจะใด้ ปัญญา เข้ามาทอน  

ส่วนเหล่าสี่ ที่สุด มนุษย์แล้ว  
ไม่เอาแนว ใดย้ำ ในคำสอน  
ไม่สามารถ เรียนจด ในบทตอน  
คือพวกนอน เกลือกตม เกินชมใจ  

รั้งแต่เน่า ทับถม สุดชมหา  
ให้เต่าปลา เคี้ยวสิ้น กินอาศัย  
ยากจะมี ช่องแยก แตกกอไป  
ทิ้งเน่าใน ธารา ไม่น่าชม  

แถมอีกเหล่า เน่าสุด มนุษย์แล้ว  
คือบัวแนว เต่าถุย ใช่คุยสม  
แม้เต่าปลา ยังไม่หา มาชื่นชม  
เสียอารมณ์ ต้องคายทิ้ง ในสิ่งเลว


Credit : จากhttp://www.bloggang.com








ความหมายของบัวสี่เหล่าตามนัยอรรถกถา

• (อุคคฏิตัญญู) พวกที่มีสติปัญญาฉลาดเฉลียว เป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อได้ฟังธรรมก็สามารถรู้ และเข้าใจในเวลาอันรวดเร็ว เปรียบเสมือนดอกบัวที่อยู่พ้นน้ำ เมื่อต้องแสงอาทิตย์ก็เบ่งบานทันที
  

• (วิปจิตัญญู) พวกที่มีสติปัญญาปานกลาง เป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อได้ฟังธรรมแล้วพิจารณาตามและได้รับการอบรมฝึกฝนเพิ่มเติม จะสามารถรู้และเข้าใจได้ในเวลาอันไม่ช้า เปรียบเสมือนดอกบัวที่อยู่ปริ่มน้ำซึ่งจะบานในวันถัดไป
  

• (เนยยะ) พวกที่มีสติปัญญาน้อย แต่เป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อได้ฟังธรรมแล้วพิจารณาตามและได้รับการอบรมฝึกฝนเพิ่มอยู่เสมอ มีความขยันหมั่นเพียรไม่ย่อท้อ มีสติมั่นประกอบด้วยศรัทธา ปสาทะ ในที่สุดก็สามารถรู้และเข้าใจได้ในวันหนึ่งข้างหน้า เปรียบเสมือนดอกบัวที่อยู่ใต้น้ำ ซึ่งจะค่อยๆ โผล่ขึ้นเบ่งบานได้ในวันหนึ่ง
  

• (ปทปรมะ) พวกที่ไร้สติปัญญา และยังเป็นมิจฉาทิฏฐิ แม้ได้ฟังธรรมก็ไม่อาจเข้าใจความหมายหรือรู้ตามได้ ทั้งยังขาดศรัทธาปสาทะ ไร้ซึ่งความเพียร เปรียบเสมือนดอกบัวที่จมอยู่กับโคลนตม ยังแต่จะตกเป็นอาหารของเต่าปลา ไม่มีโอกาสโผล่ขึ้นพ้นน้ำเพื่อเบ่งบาน
  

Credit :http://th.wikipedia.org/wiki

Metha

ฉงายอย่างเมธเมืองเป็นคนจำพวกไหนหน่อ
มีครูทั้งสอนสั่ง ก็ยังเป็นฉงาย

Metha

  ขอบคุณครับ

Nujeab

Sornpraram