พระเจ้าแก้วมรกตดอนเต้า พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองนครลำปาง

รามเทพ

ข้อมูลทั่วไป

ชื่อเต็ม พระเจ้าแก้วมรกต ชื่อสามัญ พระแก้วดอนเต้า ประเภท พระพุทธรูป ศิลปะ ปางสมาธิ ขนาด • ความกว้าง • ความสูง ๖.๕ นิ้ว ๘ นิ้ว วัสดุ หยกเขียวเข้ม สถานที่ประดิษฐาน กุฏิพระแก้ว วัดพระธาตุลำปางหลวง

12 เมษายน ของทุกปี ประเพณีแห่



พระเจ้าแก้วมรกตดอนเต้า พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองนครลำปาง



...ตำนานพระเจ้าแก้วมรกตดอนเต้า พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ พระคู่บ้านคู่เมืองนครลำปางที่ต้องไปกราบไหว้ให้ได้สักครั้ง พระพุทธรูปสำคัญที่ต้องประดิษฐานในกรงเหล็กป้องกันการโจรกรรม และตำนานนางสุชาดา ผู้ให้กำเนิดพระแก้วมรกตดอนเต้า ซึ่งหลวงพ่อเกษม เขมโก ได้ให้ความสำคัญเรื่องนี้มาก ดังนี้

...นางสุชาดา ผู้ทำสวนหมากเต้า (แตงโม) บริเวณริมฝั่งแม่น้ำวัง นางเป็นผู้เลื่อมใสต่อศาสนาของพระตถาคตเป็นอันมาก นางได้มาเป็นผู้อุปัฏฐากพระมหาธาตุเจ้าวัดม่อนดอนเต้าและพระมหาเถระด้วย อยู่มาวันหนึ่งพระมหาเถระคิดอยากจะสร้างพระพุทธรูปสักองค์หนึ่ง แต่หาวัตถุอันที่จักนำมาสร้างและสลักไม่มี เมื่อนั้น มีพญานาคตนหนึ่งซึ่งรักษาอยู่ในแม่น้ำอันมีชื่อวังกะนะที (แม่น้ำวัง) ได้นำเอาแก้วมรกตลูกหนึ่งแล้วน้ำไปใส่ไว้ในหมากเต้า (แตงโม) ในไร่ของนาง รุ่งขึ้นวันหนึ่งนางสุชาดาไปในไร่เพื่อจักเก็บดอกไม้ไปบูชาพระมหาธาตุและถวายพระมหาเถระ นางได้พบหมากเต้าลูกนั้นมีสีสันวรรณะดีกว่าลูกอื่น ๆ นางก็นำไปสู่สำนักพระมหาเถระเจ้า วัดพระมหาธาตุดอนเต้า เมื่อผ่าออกดูพบว่าในหมากเต้า (แตงโม)  นั้นมีแก้วมรกตลูกหนึ่ง ฝ่ายพระมหาเถระและนางสุชาดาเมื่อได้เห็นดังนั้น จึงมีความโสมนัสเป็นอันมาก เมื่อพระมหาเถระได้แก้วมรกตแล้วจึงได้ทำการแกะสลักพระพุทธรูป แต่สลักเท่าไหร่ก็หาเข้าไม่ ได้พยายามอยู่หลายวันก็ไม่สำเร็จ

...ในวันหนึ่งขณะที่พระมหาเถระกำลังพิจารณาแก้วมรกตที่จะสลักเป็นพระพุทธรูปอยู่ที่หน้ากุฏิ ปรากฏว่ามีชายแก่คนหนึ่งไม่ทราบมาจากทิศใด เข้ามาถามพระมหาเถระว่า ข้าแด่พระมหาเถระผู้เป็นเจ้า ท่านจักกระทำสิ่งอันใด เมื่อพระมหาเถระได้ฟังชายแก่นั้นถาม จึงตอบว่า เราจักสลักแก้วมรกตนี้เป็นพระพุทธรูปแต่สลักเท่าใดก็ไม่เข้า พระมหาเถระจึงถามชายแก่ว่า ตัวอุบาสกมีความเข้าใจและเป็นช่างทางนี้บ้างหรือ ชายแก่นั้นก็ตอบรับว่า ตนพอจะเข้าใจบ้าง ฝ่ายพระมหาเถระเมื่อทราบจากชายแก่นั้นจึงก็มีความโสมนัสเป็นอันมาก รีบลุกเข้าไปกุฏิเพื่อเอาเครื่องมือให้แก่ชายแก่นั้น

...ครั้นพระมหาเถระกลับออกมาจากกุฏิพร้อมด้วยเครื่องมือมาถึงที่หน้ากุฏิกลับพบว่า มีพระพุทธรูปแก้วมรกตสีสันวรรณะผ่องใสงดงามมากตั้งอยู่ แต่ชายแก่ผู้นั้นได้หายไป ครั้นแล้วพระมหาเถระพร้อมด้วยนางสุชาดาก็มีความโสมนัสเป็นล้นพ้น กิติศัพท์เรื่องนี้ได้ร่ำลือไปในหมู่ประชาชนจนทั่วเมือง ต่างพากันมาสักการะบูชาพระพุทธรูปแก้วมรกตเป็นจำนวนมาก ส่วนพระมหาเถระและนางสุชาดา ก็พร้อมกันนิมนต์พระภิกษุสงฆ์ มาทำการสมโภชพระแก้วมรกตนั้น ณ สถานที่นั้นจึงเรียกว่า “วัดพระแก้วดอนเต้า” หลังจากนั้นมีบุคคลบางจำพวกได้เล่าลือว่า พระมหาเถระกับนางสุชาดา เป็นชู้กัน เรื่องนี้ได้ทราบถึงเจ้าเมืองผู้ครองนครลำปาง เจ้าเมืองหาได้พิจารณาให้ถ่องแท้ไม่ จึงทรงบัญชาให้เพชฌฆาตให้นำนางสุชาดาไปฆ่าเสีย ณ ที่ริมฝั่งแม่น้ำวัง ก่อนลงมือฆ่านางสุชาดา นางได้เหลียวมองไปยังไร่หมากเต้า (แตงโม) ของนาง ปัจจุบันคือสถานที่ตั้งที่เรียกชื่อตามที่นางได้เหลียวมองนั้นว่า “วัดนางเหลียว” และนางได้กระทำสัตยาอธิฐานว่า ถ้าหากนางได้กระทำการเป็นชู้กับพระมหาเถระจริงดังผู้กล่าวหาแล้ว ก็ขอให้เลือดนางพุ่งลงสู่พื้นดิน และถ้าหากตัวนางนี้มิได้กระทำการเป็นชู้กับพระมหาเถระ ก็ขอให้เลือดแห่งนางพุ่งขึ้นสู่อากาศอย่าได้ตกลงมาสู่พื้นดินเลย

...เมื่อเพชฌฆาตลงดาบตัดคอนางขาด ปรากฏว่าเลือดของนางได้พุ่งขึ้นสู่อากาศโดยไม่ตกมาลงบนพื้นดินเลย เจ้าเมืองทราบดังนั้น ถึงกับเสียพระทัยเป็นอันมาก ลุกจากที่ประทับล้มลงขาดใจตายในบัดนั้น หลังจากนั้นพระมหาเถระเจ้าได้หนีออกจากวัดพระแก้วดอนเต้าไปพำนักอยู่วัดลัมภะกัปปะ (วัดพระธาตุลำปางหลวง) พร้อมกับได้นำพระเจ้าแก้วมรกตดอนเต้าไปด้วย และพระแก้วมรกตดอนเต้าองค์นั้นจึงได้ประดิษฐาน ณ วัดพระธาตุลำปางหลวง เป็นพระคู่บ้านคู่เมืองนครลำปาง ยังความศักดิ์สิทธิ์ให้แก่ผู้ที่ได้กราบไหว้บูชามาจนตราบทุกวันนี้.

       ...อนึ่ง ณ สถานที่ประหารนางสุชาดา ซึ่งชาวบ้านโดยทั่วไปเรียกว่า “วังย่าเฒ่า” หลวงพ่อเกษม เขมโก ได้ให้เจ้าประเวทย์ ณ ลำปาง และลูกหลานสกุล ณ ลำปาง ร่วมกันจัดสร้างศาลเจ้าแม่สุชาดาและสร้างสะพานข้ามแม่น้ำวังขึ้น ณ บริเวณนั้น  เรียกว่า "สะพานเสตุวารี" เพื่ออุทิศกุศลผลบุญทั้งหมดให้กับนางสุชาดา และเพื่อเป็นการขออโหสิกรรม ทั้งยังเป็นการถอนคำสาปที่มีต่อตระกูล ณ ลำปาง จะได้หมดสิ้นลงไป.

..(ขอบคุณเจ้าของภาพครับ)

https://web.facebook.com/kasem.kemmako

Sornpraram