แรกมีเรือนตะเกียงในสยาม สั่งมาจากอังกฤษทั้งชุด! ปรากฏชื่อในแผนที่ “ประภาคารผู้สำเร็จราชการ”!! “เรือนตะเกียง” ที่เรียกกันเมื่อแรกสร้างขึ้นในประเทศไทยนั้น ก็คือสิ่งที่สมัยนี้เรียกกันว่า “กระโจมไฟ” หรือ “ประภาคาร” นั่นเอง ประภาคารแห่งแรก ได้สร้างขึ้นที่ปากน้ำเจ้าพระยา จังหวัดสมุทรปราการ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๔ โดย สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ในขณะที่ดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการ และเป็นผู้สั่งเข้ามาด้วยเงินส่วนตัวทั้งหมด จึงมีชื่อปรากฏในแผนที่เดินเรือเก่าๆว่า “Regent Lighthouse” หรือ “ประภาคารผู้สำเร็จราชการ” สมเด็จเจ้าพระยาฯ เป็นบุคคลที่สนใจในด้านการต่อเรือมาก ได้ศึกษาตำราจากต่างประเทศ ด้วยตนเองมาตั้งแต่หนุ่ม และทุ่มเทความสนใจในเรื่องนี้อย่างจริงจัง จนได้รับการจารึกไว้ว่า เป็นคนไทยคนแรกที่ต่อเรือแบบยุโรปขึ้น โดยได้ต่อ เรือบริค อันเป็นเรือใบ ๒ เสาจากจันทบุรี ตั้งแต่ท่านยังอยู่ในวัยแค่ ๒๗ ปี ให้ชื่อว่า“แอเรียล” นำมาทูลเกล้าฯ ถวายรัชกาลที่ ๓ ต่อมาเรือลำนี้ได้รับพระราชทานนามว่า “แกล้วกลางสมุทร” เนื่องจากท่านบิดา คือ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ บุนนาค) เป็นผู้ปกครองหัวเมืองชายทะเลทั้งหมด ท่านจึงมีโอกาสเดินเรือ ผ่านปากอ่าวเจ้าพระยาเป็นประจำ ท่านเห็นความสำคัญของกระโจมไฟ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อเรือทุกลำที่เดินทางเข้าออกปากแม่น้ำเจ้าพระยา เมื่อมีโอกาสท่านจึงได้สั่งชุดประภาคาร ทั้งหมดมาจากประเทศอังกฤษด้วยเงินส่วนตัว ทั้งยังออกค่าก่อสร้างทั้งหมดด้วย สิ้นทุนทรัพย์ไปเป็นเงินถึง ๑๘,๐๐๐ บาท มีคำประกาศของกรมท่า โดยเจ้าพระยาภาณุวงศ์มหาโกษาธิบดี ในราชกิจจานุเบกษา ลงวันอาทิตย์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๑๕ ค่ำ ปีจอฉอศก พ.ศ.๒๔๑๔ มีข้อความว่า “ให้ท่านทั้งปวงทราบทั่วกันว่า เรือนตะเกียงที่ได้สร้างขึ้นไว้ที่ปากน้ำเมืองสมุทรปราการนั้น บัดนี้การที่ทำเรือนตะเกียงโคมสำหรับที่จะได้ให้เรือราชการ และเรือลูกค้าไปมาเป็นที่สังเกตในเวลากลางคืน กำหนดจุดตะเกียง วันจันทร์ เดือนสิบสอง ขึ้นค่ำหนึ่ง ปีจอฉอศกเสมอไป แล เรือนตะเกียงหลังนี้สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ ท่านได้เป็นผู้คิดสร้างขึ้น สำหรับจะได้เป็นที่สังเกตกับเรือราชการ และ เรือลูกค้าไปมาทั้งปวง ท่านได้นำความประสงค์ของท่าน ขึ้นกราบบังคมทูลแด่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงทราบใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทแล้ว ทรงพระบรมราชานุญาต ให้สร้างเรือนตะเกียงตามความประสงค์ของท่าน สมเด็จเจ้าพระยาฯ ท่านได้มีคำสั่งถึง พระสยามธุระพาห์ ซึ่งเป็นกงสุลสยาม ณ กรุงลอนดอน ให้จัดซื้อเรือนตะเกียงทำด้วยเครื่องเหล็กสำรับหนึ่ง ส่งเข้ามา ณ กรุงเทพฯ ที่ได้ตั้งขึ้นไว้ที่ปากน้ำเจ้าพระยาในทุกวันนี้…” เจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ จากภาพ : เรือนตะเกียงที่สุราษฎร์ธานีในสมัย ร.๕ จุดประสงค์เผยแพร่เพื่อศึกษาอนุรักษ์เชิงประวัติศาสตร์
| 
โพสต์ 2018-5-30 17:42
บุ๊คมาร์ก
โพสต์ 2018-5-31 09:55
