พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสบอกว่านาคราชชื่อว่านันโท ปนันทะโกรธพวกเธอจึงเอาขนดหางวงรอบเขาสิเนรุ ๗ รอบ แผ่พังพานปิดบังภพดาวดึงส์ ไว้ แม้ท่านรัฏฐปาละ ท่านพระ ภัททิยะ ท่านพระราหุล และภิกษุแม้ทั้งหมดขอทรมานนาคราช พระผู้มีพระภาคเจ้าก็ไม่ทรงอนุญาตในที่สุดพระมหาโมคคัลลานะเถระ กราบทูลขอทรมานนาคราชนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึง ทรงอนุญาต พระเถระนิรมิตกายเป็นรูปพญานาคราชใหญ่ เอาขนดหาง วงรอบนันโทปนันทนาคราช ๑๔ รอบ วางพังพานของตน ลงบนยอดพังพานของนันโทปนันทนาคราชแล้วกดเข้ากับ เขาสิเนรุ นาคราชบังหวนควันขึ้น พระเถระกล่าวว่า มิใช่จะมีแต่ควันในร่างกายของท่าน เท่านั้น แม้เราเองก็มีควันเช่นกัน จึงบังหวนควันขึ้นบ้าง ควัน ของนาคราชไม่สามารถทำอันตรายแก่พระเถระได้ แต่ควันของ พระเถระกลับทำอันตรายแก่พญานาคราช นาคราชจึงพ่นไฟ ออกไปด้วยความกราดเกรี้ยว พระเถระกล่าวว่า ไม่ใช่จะมีแต่ ไฟในร่างกายของท่านเท่านั้น แม้เราก็มีไฟเช่นกัน จึงพ่นไฟ ออกไปบ้าง ไฟของนาคราชไม่สามารถทำอันตรายแก่พระเถระได้ แต่ไฟของพระเถระกลับทำอันตรายแก่นาคราช นาคราชคิด ว่า พระองค์นี้กดหัวเราเข้ากับเขา จึงบังหวนควันและพ่นไฟ พร้อมกับถามว่า ท่านเป็นใคร พระเถระตอบว่าเราโมคคัลลานะ นาคราชจึงตระโกนออกไปด้วยความโกรธว่า เป็นพระทำไม ไม่อยู่ส่วนพระ
พระเถระจึงเปลี่ยนร่างเข้าไปทางช่องหูขวาออกทาง ช่องหูซ้าย แล้วเข้าทางช่องหูซ้ายออกทางช่องหูขวา เข้าทางช่องจมูกขวา ออกทางช่องจมูกซ้าย เข้าทางช่อง จมูกซ้ายแล้วออกทางช่องจมูกขวาของนาคราช พอนาคราช อ้าปากเท่านั้นพระเถระก็พุ่งเข้าไปทางปากแล้วเดินจงกรมอยู่ ภายในท้อง พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเตือนพระเถระว่า โมคคัลลานะ เธอจงตั้งสติให้ดี อย่าได้ประมาท นาคราชมีฤทธิ์มาก พระเถระ กราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์เจริญอิทธิบาท ๔ ดีแล้ว กระทำให้มากแล้ว สามารถทำให้เป็นเหมือนยาน ได้ กระทำให้เป็นดุจวัตถุที่ตั้ง ตั้งมั่น สั่งสมและปรารภไว้ดี แล้ว อย่าว่าแต่นันโทปนันทะเลย ต่อให้พญานาคราชเช่นกับ นันโทปนันทะสักร้อย สักพัน สักแสน ข้าพระองค์ก็สามารถ ทรมานได้ ส่วนพญานาคราชคิดว่า ตอนพระเถระเข้าไปเรา ไม่ทันเห็น ในเวลาออกมาจักใส่เขี้ยวเคี้ยวกินเสียเลย เมื่อคิด แล้วจึงแสร้งกล่าวว่า ขอท่านจงกลับออกมาเถิด อย่าเดินไป ๆ มา ๆ ในท้องทำข้าพเจ้าให้ลำบากเลย พระเถระได้ออกจาก ท้องไปยืนข้างนอก นาคราชเห็นว่านี้คือเขาละ จึงพ่นลมทาง จมูก พระเถระเข้าจตุตถฌาน ลมนาคราชไม่สามารถทำให้ ไหวได้แม้แต่ขุมขนของพระเถระ
|