ช้างพังคีรีบัญชร

AUD

ช้างพังคีรีบัญชร คือช้างทรงของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ช้างเชือกนี้เป็นช้างเพศเมียแต่มีงายาว ๑ ศอกงอกออกมา ซึ่งจะมีศัพท์เรียกเฉพาะว่า "ขนาย" ส่วนที่มาของช้างเชือกนี้ เมื่อตอนที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช อยู่ในบริเวณวัดกองดินปืนพระองค์ได้ตั้งจิตอธิษฐานบอกกล่าวแก่เทพยดาประสงค์ช้างตัวประเสริฐสำหรับใช้ตีเมืองจันทน์ เมื่อพระองค์อธิษฐานจนพลันมีช้างตัวหนึ่งวิ่งออกมาจากราวป่าเข้ามาคุกเข่าชูงวงถวายบังคมเป็นอัศจรรย์ ช้างตัวนั้นก็คือ พังคีรีบัญชร นั่นเอง

ตอนศึกเมืองจันทนบูรณ์ พระองค์ทรงช้างพังคีรีบัญชรเข้าพังประตูเมือง แรกทีเดียวหลวงพิชัยอาสารั้งช้างไว้เพราะฝ่ายเมืองจันทน์ยิงปืนดุจห่าฝน พระเจ้าตากต้องหันมาประกาศว่าตัวกูยังมิได้อาลัยแก่ชีวิตมึงเป็นใครเล่าจึงมาห่วงกู นั่นแหละจึงไสช้างพังคีรีบัญชรเข้าชนประตูเมือง ชนเพียงครั้งเดียวประตูเมืองจันทน์ก็มีอันพังลงเป็นอัศจรรย์

ในปัจจุบันได้สร้างช้างพังคีรีบัญชรขึ้นที่อู่ต่อเรือเสม็ดงาม จ.จันทบุรี โดยทางรัตนบ้านหิน จันทบุรีเป็นผู้แกะสลักจากหินทราบสีชมพู เพื่อเป็นการระลึกถึงช้างเชือกประเสริฐขององค์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
เครดิตภาพจากหินแกะสลัก ณ รัตนบ้านหิน จันทบุรี
(ช้างป่าที่ยังไม่ผ่านการคล้องเรียกว่าตัว ช้างที่ผ่านการคล้องแล้วจึงเรียกว่าเชือก)