นานานามแห่งท้าวสักกเทวราช

oustayutt

ไทชะคุเท็น (帝釈天) หรือท้าวสักกะมหาเทวราช หรือพระอินทร์ บางครั้งเรียกว่า ศักระเทวานามอินทระ (帝釋尊天) จีนเรียกว่า อินถัวหลัว (因陀羅) ถือวัชระประทับเหนือช้างเอราวัณ ศิลปะเฮอัน สร้างขึ้นเมื่อปีค.ศ. 839 ประดิษฐานอยู่ ณ หอแสดงธรรม วัดโทจิ เมืองเกียวโต ประเทศญี่ปุ่น เป็นหนึ่งในประติมากรรมที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสมบัติของชาติ

ตามคติไตรภูมิตามหลักพุทธศาสนาของจีน/ญีปุ่่น ได้จัดพระอินทร์ไว้เป็นอันดับที่ 2 รองจากพระพรหม ในกลุ่มทวาทศเทวะ (二十天) บรรดาเทพทั้ง 12 องค์นี้คือผู้พิทักษ์ปกป้องพุทธศาสนา คอยอภิบาลมนุษย์และเทพยดาทั้งหลายให้พ้นจากความชั่วร้าย และรับใช้องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและบรรดาพระโพธิสัตว์ทั้งปวง

พระอินทร์นั้นอยู่ในสถานะที่สูงส่งที่สุดในทางปฏิบัติ เนื่องจากพระพรหมอยู่ในระดับจวนเจียนจะวิสุทธิ์หรือพ้นโลกียะแล้วจึงมิได้เกี่ยวข้องกับกิจการงานอันใด พระอินทร์จึงทรงเป็นเจ้าสวรรค์ไปโดยปริยาย ทำให้มีศัพท์แสงและคำพรรณนาเกี่ยวข้องกับพระองค์มากมาย เช่น คำว่า พระเทพบดี (天主)

อีกนามที่ประหลาดไปก็คือนามว่า "เทียนตี้เซิงลวื๋อไถ" (天帝生驢胎) หรือ เจ้าสวรรค์ผู้กำเนิดในครรภ์ลา เรื่องมีอยุ่ว่าพระอินทร์ใกล้ที่จะจุติพ้นจากสวรรค์สมบัติให้กำสรดเหลือประมาณ ทั้งยังทราบว่าหลังจากนี้จะต้องไปเกิดในครรภ์แม่ลากลายเป็นเดรัจฉานให้ตื่นกลัวยิ่ง แต่ทราบว่าหากมีศรัทธาแน่วแน่ในพุทธองค์จะพ้นจากอบายได้ พระอินทร์จึงคิดจะปเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า แต่เกิดจุติเสียก่อนในครรภ์นางลา แต่ด้วยจิตที่ตั้งมั่นในพระรัตนตรัย เจ้าของลาเกิดลงมือทุบตีแม่ลาอย่างรุนแรงจนตัวอ่อนในครรภ์สิ้นชีพ พระอินทร์จึงได้เสวยสวรรค์สมบัติอีกครั้งด้วยกุศลแห่งการเจริญพุทธานุสสติ จากนั้นพระอินทร์จึงได้เข้าเฝ้าพระพุทธองค์สมใจ

ตามคติฝ่ายเถรวาทนั้น ก็กล่าวถึงพระนามต่างๆ ของพระอินทร์เช่นกันโดยปรากฎในคัมภีร์ธัมมปทัฏฐกถา อรรถกถาธรรมบท ในพระสุตันตะปิฎก ในส่วนอัปปมาทวรรควรรณนา เรื่องท้าวสักกะ ซึ่งสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสแก่มหาลิ เรื่องที่มาของพระนามแห่งท้าวสักกะ ดังนี้

... มหาลิ ท้าวสักกะผู้เป็นจอมแห่งเทพทั้งหลาย ในกาลก่อนเป็นมนุษย์ ได้เป็นมาณพชื่อมฆะ, เพราะฉะนั้น เขาจึงเรียกว่า 'ท้าวมฆวา;'

... มหาลิ ท้าวสักกะผู้เป็นจอมแห่งเทพทั้งหลาย ในกาลก่อน เป็นมนุษย์ ได้ให้ทานก่อน (เขา), เพราะฉะนั้น เขาจึงเรียกว่า ' ท้าวปุรินทท;'

... มหาลิ ท้าวสักกะผู้เป็นจอมแห่งเทพทั้งหลาย ในกาลก่อน เป็นมนุษย์ ได้ให้ทานโดยเคารพ. เพราะฉะนั้น เขาจึงเรียกว่า ' ท้าวสักกะ;'

... มหาลิ ท้าวสักกะเป็นจอมแห่งเทพทั้งหลาย ในกาลก่อน เป็นมนุษย์ ได้ให้ที่พักอาศัย, เพราะฉะนั้น เขาจึงเรียกว่า ' ท้าววาสวะ;'

... มหาลิ ท้าวสักกะผู้เป็นจอมแห่งเทพทั้งหลาย ทรงดำริข้อความตั้งพันได้โดยครู่เดียว, เพราะฉะนั้น เขาจึงเรียกว่า 'สหัสสักขะ (สหสฺสกฺโข แปลว่า ผู้เห็นอรรถตั้งพัน.);'

... มหาลิ นางอสุรกัญญาชื่อ สุชาดา เป็นพระปชาบดีของท้าวสักกะผู้เป็นจอมแห่งเทพทั้งหลาย, เพราะฉะนั้น เขาจึงเรียกว่า ' ท้าวสุชัมบดี;'

... มหาลิ ท้าวสักกะผู้เป็นจอมแห่งจอมเทพทั้งหลาย เสวยราชสมบัติเป็นอิสริยาธิปัตย์แห่งเทพทั้งหลายชั้นดาวดึงส์, เพราะฉะนั้น เขาจึงเรียกว่า ' เทวานมินทะ ;'

ดังนี้แล

https://www.facebook.com/442993079227558/photos/a.443004555893077.1073741828.442993079227558/490081114518754/?type=3&theater