เหรียญพญานาค พระเจ้าตนหลวง พะเยา

oustayutt

คอลัมน์ มุมพระเก่า
อภิญญา


เอ่ยถึงวัตถุมงคลแนวพระเกจิอาจารย์มาหลายหน ครั้งนี้พาขึ้นเหนือไปยลเหรียญ ดังของ "วัดศรีโคมคำ" ซึ่งเป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองพะเยา เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ และวัดพัฒนาตัวอย่าง ชาวเมืองพะเยาทั่วไปนิยมเรียกว่า "วัดพระเจ้าตนหลวง" ซึ่งเป็นที่ประดิษฐาน "พระเจ้าตนหลวง" โดยสร้างขึ้นในระหว่างปีพุทธศักราช 2034-2067



"พระเจ้าตนหลวง" เป็นพระประธานเก่าแก่ในพระวิหารหลวง ศิลปะเชียงแสนที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในล้านนา มีขนาดหน้าตักกว้าง 14 เมตร และสูง 16 เมตร สร้างจากอิฐมอญผสมกับปูนขาว ชาวพะเยาถือเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง เดือนหกของทุกปีจะมีงานนมัสการพระเจ้าตนหลวง



ตามตำนาน พระเจ้าตนหลวงสร้างขึ้นเมื่อประมาณปีพ.ศ.2034 โดยอยู่ในความอุปถัมภ์ของ "พระเมืองแก้ว" เจ้าผู้ครองเมืองเชียงใหม่ และพระยาเมืองตู้ เจ้าผู้ครองเมืองพะเยาในสมัยนั้นเจ้าอาวาสรูปแรกที่ปรากฏในตำนาน คือ "พระธรรมปาล" ได้เขียนตำนานพระเจ้าตนหลวงออกเผยแพร่



ตำนานการสร้าง "พระเจ้าตนหลวง" กล่าวไว้ว่าเมื่อสมัยครั้งพุทธกาล พระพุทธเจ้าเสด็จถึงเมืองภูกามยาวพร้อมพระอานนท์ ประทับ ณ ดอยลูกหนึ่งตั้งอยู่ข้างหนองเอี้ยง ไปทางทิศเหนือ (ปัจจุบันคือบริเวณวัดจอมทอง) ในหมู่บ้านนั้นมีนายช่างทองมีอาชีพทำทองรูปพรรณ ได้จัดอาหารบิณฑบาตถวายพระพุทธองค์ แต่มิได้ถวาย น้ำฉัน พระพุทธองค์จึงให้พระอานนท์ถือบาตร ไปตักน้ำที่หนองเอี้ยง ขณะนั้นมีพญานาคตนหนึ่งอาศัยอยู่ในหนองนั้น เมื่อเห็นพระอานนท์ถือบาตร จะตักน้ำ พญานาคก็ไม่ให้ ได้พ่นควันขึ้นที่หงอน แผ่พังพานเป็นประดุจหมอกควันปกคลุมหนอง จนมองไม่เห็นน้ำ



พระอานนท์จึงไปกราบบังคมทูลพระพุทธเจ้า พระพุทธองค์จึงเสด็จไปประทับยืนข้างหนองน้ำ พญานาคทำทีจะพ่นควันแผ่พังพาน แต่ก็เห็นพระวรกายของพระพุทธเจ้าเต็มไปด้วยฉัพพรรณรังสี จึงทูลถามพระพุทธองค์ พระพุทธองค์ได้แนะนำตัวและแสดงอภินิหารเนรมิตพระวรกายให้ใหญ่เท่ากับพระพุทธเจ้ากะสุสันธะ พญานาคเห็นดังนั้นจึงเกิดความเลื่อมใสและรับปากว่าจะสร้างพระพุทธรูปให้ใหญ่เท่าพระพุทธเจ้ากะสุสันธะในหนองนั้น



เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพานได้ประมาณ 2,000 ปี พญานาคระลึกถึงพระพุทธดำรัส จึงนำเอาทองคำจำนวนสี่แสนห้าร้อยจากนาคพิภพมาไว้แล้วเนรมิตเพศเป็นบุรุษ นุ่งขาวห่มขาว ไปหาสองผัวเมีย ซึ่งตั้งบ้านเรือนอยู่ใกล้หนองเอี้ยง และแจ้งความประสงค์ที่จะนำทองคำมาสร้างพระพุทธรูปให้สองตายาย เมื่อมอบทองคำให้แล้วก็กลับไปสู่นาคพิภพ



สองผัวเมียได้นำทองคำมาถมสระหนองอยู่นานถึง 2 ปี 7 เดือนจึงเต็ม และลงมือปั้นอิฐก่อพระพุทธรูปพระเจ้าตนหลวง โดยเริ่มเมื่อปีพ.ศ.2034 สร้างนานเกือบ 33 ปี จึงเสร็จเรียบร้อย เมื่อปีพ.ศ.2067 ในสมัยพระเมืองตู้เจ้าเมืองพะเยา และได้พระราชทานนามว่า "พระเจ้าตนหลวงทุ่งเอี้ยงเมืองพะเยา"



กล่าวสำหรับ "เหรียญพญานาค" วัดพระเจ้าตนหลวง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา หรือ "เหรียญสะเดาะเคราะห์" นับว่าเป็น "เหรียญดี-เหรียญดัง-เหรียญเด่น" แห่งเมืองกว๊านพะเยา เชื่อกันว่าท่านใดมีเคราะห์ในเรื่องร้ายๆ ไม่ดี เมื่อได้บูชาเหรียญพญานาค พระเจ้าตนหลวงนี้ เคราะห์ร้ายจะกลับกลายเป็นดี

oustayutt

เหรียญนี้สร้างขึ้นตามตำนานของพระเจ้าตนหลวง โดยในหนังสือพระเครื่องเมืองพะเยา ระบุไว้ว่า สร้างเมื่อปีพ.ศ.2512 พร้อมกับเหรียญพระเจ้าตนหลวง รุ่นครึ่งองค์(แขนกุด มีเนื้ออัลปาก้า และทองแดง) โดยที่เจตนาการสร้างแต่แรกเริ่ม มิได้มุ่งหวังที่จะให้เป็นเหรียญพุทธคุณ แต่สร้างเพื่อทำเป็นเหรียญสำหรับใช้ใส่บาตร 108 ในงานบุญเดือน 8 เป็ง ซึ่งเป็นงานใหญ่ประจำปีของทางวัด มีพุทธศาสนิกชนทั้งต่างจังหวัด และประเทศใกล้เคียง(ลาว-พม่า) มาร่วมงานบุญประจำปีของทางวัด

แต่การปลุกเสกวัตถุมงคลของทางวัดทุกครั้ง นับตั้งแต่ปีพ.ศ.2512 เป็นต้นมา ได้มีการนำเหรียญพญานาคนี้เข้าร่วมปลุกเสกด้วย ประวัติการปลุกเสกวัตถุมงคลของทางวัด นับตามรุ่นของวัตถุมงคลที่ออกมาในแต่ละครั้ง ก็มีตั้งแต่ปี 2512, ปี 2514, ปี 2517, ปี 2520, ปี 2521 และปี 2535 เป็นต้น

เมื่อมีการใช้เหรียญพญานาค ในงานการทำบุญใส่บาตร 108 ทุกปี กล่าวคือ ใครทำบุญเท่าไรก็ได้ ก็จะได้รับเหรียญพญานาคนี้ 1 ขัน ซึ่งมีมากกว่า 108 เหรียญ เพื่อนำไปใส่บาตรที่ทางวัดจัดเตรียมไว้ 108 บาตร และพระประจำวันเกิดของตนเอง ก็ใส่ตามกำลังวัน พอนานปีเข้าปริมาณเหรียญก็เริ่มทยอยลดน้อยลง และหมดไปในที่สุด โดยเหรียญที่หมดไปในช่วงท้ายๆ ก็จะกลายเป็นเหรียญที่ได้รับการนำเข้าพิธี ปลุกเสกวัตถุมงคลของทางวัดบ่อยครั้งที่สุด

ลักษณะเหรียญ ด้านหน้าเป็นภาพพญานาค คะนองลำพองอยู่กลางหนองน้ำทุ่งเอี้ยง มีภาพภูเขาเป็นฉากหลัง ด้านหลังพญานาคมีเจดีย์และต้นไม้ ด้านบนมีอักขระพื้นเมือง ด้านล่างมีคำว่า "พระเจ้าตนหลวง" ด้านหลังของเหรียญเป็นภาพเสมาธรรมจักร ตรงกลางธรรมจักรมียันต์เฑาะว์ 1 ตัว มีขอบเหรียญยกขึ้นมานิดหนึ่งทั้งหน้าและหลัง เหรียญมีขนาดประมาณเหรียญ 5 บาท รุ่นใหม่ มองโดยภาพรวมของเหรียญสวยงามมาก และได้สัดส่วน

เนื่องจากเป็นเหรียญที่ใช้ใส่บาตรมานาน และมีความเก่ากว่า 40 ปี ไม่ใช่เหรียญที่ให้เช่าบูชาแก่สาธุชนทั่วไป ที่จะได้เช่าไปเก็บรักษาไว้บ้าง นำไปใช้แขวนบ้าง จึงมีสภาพที่ทำให้มองเห็นได้ในทันที ว่าเป็นเหรียญที่ผ่านการใช้งานมาอย่างมากมายสมบุกสมบัน แต่เหรียญก็ยังมีสภาพที่นับได้ว่าค่อนข้างสมบูรณ์ดี

แม้บางเหรียญกะไหล่แทบจะหมดสิ้น เหตุเพราะการทำเหรียญในสมัยก่อนทำได้ดีมาก แกะพิมพ์คมชัดลึก กะไหล่ทองโบราณก็สวยงามคงทน จนเป็นปรากฏการณ์ที่นักสะสมนิยมพระเครื่องมักจะกล่าวว่า "ยิ่งส่องยิ่งมัน" ท่านใดใคร่อยากรู้ ต้องหามาส่องดูจึงจะเข้าใจในความรู้สึกนั้น

ด้านพระพุทธคุณ เหรียญพระเจ้าตนหลวง แทบทุกรุ่นโดยเฉพาะรุ่นปี 2512 ได้แสดงแจ้งประจักษ์ถึงพุทธคุณอันยอดเยี่ยม ทั้งแคล้วคลาด คงกระพันชาตรี และเมตตามหานิยม มีตำนานเล่าขานมากมาย และเมื่อเหรียญพญานาคนี้ได้รับการปลุกเสกตั้งแต่ปี 2512 และทุกครั้งที่มีพิธี พุทธาภิเษก โดยเฉพาะเป็นเหรียญที่มีเจตนามุ่งมั่นที่จะใช้สะเดาะเคราะห์ ด้วยการใส่บาตร 108

ปัจจุบันเหรียญพญานาคพระเจ้าตนหลวง สนนราคาเล่นหาไม่สูงเกินไขว่คว้า

โดยเฉพาะคนปีมะโรงห้อยไว้ไม่มีเสีย

sriyan3

ขอบคุณคร้าบ

Nujeab

ขอบคุณครับ