เหรียญฤาษีเบิกไพร

morntanti

เหรียญฤาษีเบิกไพร โดย...ทวีสิน ในบรรดาเหรียญต่าง ๆ ที่สร้างขึ้นมาในประเทศไทยนั้น มีหลายเหรียญทีเดียวครับที่มีประวัติการสร้างคลุมเครือไม่ชัดเจนว่าเป็นของสำนักใดกันแน่ที่สร้างขึ้นมา? หากเป็นเหรียญเก่า ๆ วงการก็ให้ความนิยมเล่นหากันพอสมควร เพียงแต่ว่าการเล่นหาอาจจะสับสนกันบ้าง การเล่นหาจึงอาจจะเป็นการสันนิษฐาน หรือหาวัดให้กันเอาเอง เพราะเหตุนี้… เหรียญบางเหรียญหรืออาจจะหลาย ๆ เหรียญก็ได้ที่มีปัญหาในการเล่นสับสนผิดวัดผิดอาจารย์ เพราะประวัติความเป็นมาไม่ชัดเจน แม้ว่าบางเหรียญอาจจะมีการค้นพบประวัติที่ชัดเจนแน่นอนทีหลังแล้ว แต่วงการก็ยังดันทุรังเล่นผิดวัดเหมือนเดิมกันต่อไปอีก ปัญหาแบบนี้หากไม่มีการแก้ไขให้กระจ่างขึ้น ความสับสนแบบนี้ก็คงจะมีต่อไปยังคนรุ่นหลัง ๆ ไม่มีวันจบสิ้น สำหรับ "เหรียญฤาษีเบิกไพร" เหรียญนี้ก็เช่นกัน คิดว่าคนที่เข้ามาเล่นพระหลาย ๆ ปีแล้วจะเคยเห็นผ่านสายตามาแล้ว เหรียญนี้มีปัญหาสับสนอยู่มากทีเดียวว่าเป็นของสำนักไหนกันแน่? บ้างก็สันนิษฐานต่างๆกันไป แต่ดูจากศิลปะการแกะรายละเอียดของเหรียญแบบที่เรียกว่า "นูนต่ำ" และความแห้งของเนื้อโลหะแล้ว เหรียญนี้ต้องมีอายุการสร้างมาแล้วอย่างน้อย ๆ ก็ไม่น่าจะต่ำกว่า 50-60 ปี จากความแปลกพิสดารไปจากเหรียญคุณพระอีกหลาย ๆ เหรียญ ความสวยงามของการแกะรายละเอียดและอายุความเก่า เหรียญนี้จึงน่าที่จะมีราคาค่านิยมในการเล่นหาที่ค่อนข้างสูง แต่เพราะประวัติไม่ค่อยชัดเจน ความนิยมจึงไม่สูงเท่าที่ควร ดูเหมือนว่าราคาในการเล่นหาโดยทั่ว ๆ ไปจะอยู่ในหลักพันกว่า ๆ หรือ 2-3 พันบาทเท่านั้น แรกเริ่มเดิมทีนั้นกล่าวกันว่าเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ทรงโปรดให้สร้างเพื่อพระราชทานแก่ทหารไทยที่อาสาไปรบในสงครามโลกครั้งที่ 1 ที่ทวีปยุโรป ปีที่สร้างก็ประมาณ พ.ศ.2461-62 แต่ถ้าจะมาวิเคราะห์กันแล้วหากว่าเหรียญนี้สร้างโดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจริงแล้วเหรียญนี้ประวัติย่อมจะไม่คลุมเครือจึงทำให้หลาย ๆ คนเกิดความสงสัยว่าเป็นเหรียญที่พระองค์ทรงสร้างเพื่อพระราชทานแก่บรรดาทหารที่ไปร่วมสงครามโลกครั้งที่ 1 จริงหรือเปล่า? ตอนแรกก็มีความเชื่อกันว่าเหรียญนี้พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวสร้างเพื่อพระราชทานแก่ทหารที่ไปรบในสงครามโลกครั้งที่ 1 กันมาก แม้แต่ผมเองก็ยังเชื่อว่าเป็นอย่างนั้น แต่ต่อมาเมื่อได้พิจารณาจากหลาย ๆ ด้าน รวมทั้งมีผู้บอกว่าเป็นของที่อื่นสร้างจึงเริ่มลังเลสงสัยเข้าเหมือนกัน ต่อมาก็มีผู้ให้ข้อมูลใหม่ว่าเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้สร้างที่ "โบสถ์พราหมณ์" เสาชิงช้า กทม. ก็ไม่ทราบเหมือนกันว่าเหรียญนี้จะสร้างโดยโบสถ์พราหมณ์ เสาชิงช้าจริงหรือเปล่า? แต่เขาให้เหตุผลว่าเพราะด้านหลังเป็นรูปฤาษี ซึ่งมักจะเกี่ยวกับลัทธิทางศาสนาพราหมณ์ แม้จะมีรูปสมเด็จพระพุทธองค์ด้านหน้า แต่ระหว่างพระพุทธศาสนา และศาสนาพราหมณ์ภายหลังมานี้แทบจะแยกกันไม่ออกหรือการที่เขาบอกว่าเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้สร้างที่โบสถ์พราหมหณ์เสาชิงช้า บางทีเขาอาจจะมีหลักฐานบางประการยืนยันเป็นหลักฐานก็ได้ ฟังเหตุว่าเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้สร้างที่โบสถ์พราหมณ์ เสาชิงช้า ผมก็เริ่มชักจะเอนเอียงมาเชื่อทางด้านนี้เข้าอีก แต่ก็พอดีระยะหลัง ๆ มานี้เขาบอกว่าเหรียญนี้ไม่ได้สร้างที่โบสถ์พราหมณ์อีกแล้วครับ มาคราวนี้เขาบอกว่าเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้สร้างที่ "วัดบวรนิเวศวิหาร" เมื่อประมาณปี พ.ศ. 2480 กว่า ๆ ผมเองก็แค่รับฟังมาเท่านั้น เมื่อเขาบอกว่าที่ไหนสร้างก็ฟัง ๆ เอาไว้ก่อน แต่หลักฐานจริง ๆ ที่เป็นบันทึกรายละเอียดของการสร้างนั้นผมก็ไม่เคยเห็นสักทีเพียงแต่ได้รับฟังเขามาทั้งนั้นแหละครับ จนบัดนี้ …ผมก็ยังไม่ทราบเป็นที่แน่นอนสักทีว่าเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้สร้างโดยสำนักไหนกันแน่? ที่กล่าวมาทั้ง 3 แห่ง อาจจะมีแห่งใดแห่งหนึ่งที่สร้าง แต่ก็อาจจะไม่ใช่ทั้ง 3 แห่งเลยก็ได้เหมือนกัน เพราะฉะนั้น …หากใครทราบแน่ชัดมีหลักฐานแน่นอนก็โปรดได้เปิดเผยข้อมูลออกมาบ้างเถอะครับเพื่อเป็นวิทยาทานและเพื่อให้การเล่นหามีความถูกต้องชัดเจนกว่าที่แล้ว ๆ มา เพราะเหรียญนี้เมื่อมองกันในหลาย ๆ ด้านก็มีความน่าสนใจมาก น่าสนใจกว่าเหรียญใหม่ ๆ อีกหลาย ๆ เหรียญทีเดียวครับ เหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้มีศิลปะการออกแบบแปลกประหลาดพิสดารกว่าเหรียญอื่น ๆ ทั่วไปหลายเหรียญ มีลักษณะดังนี้… เป็นเหรียญรูปไข่หูในตัว เนื้อทองฝาบาตร ขนาดของเหรียญค่อนข้างบางและแกะลายละเอียดแบบนูนต่ำแบบเหรียญเก่า ๆ ทั่ว ๆ ไปด้านหน้าเป็นรูปสมเด็จพระพุทธองค์ในท่าปางยืนประทานพรยกพระหัตถ์ซ้ายเสมอพระอุระ พระหัตถ์ขวางวางขนานแนบกับลำพระวรกายแต่แปลกกว่าปางอื่น ๆ ตรงที่ยกพระบาทด้านซ้ายขึ้นเหมือนพระอิริยาบทจะกระทืบลงไปบนพื้นแลดูเหมือนการขู่หรือห้ามปราม ซึ่งแปลกไปจากปางอื่น ๆ ที่เราเคย ๆ เห็นมา มีรัศมีหรือแสงฉัพพรรณรังสีรอบพระองค์ไปจรดขอบเหรียญด้านใน ส่วนด้านหลังเป็นรูปฤาษีนั่งยอง ๆ ยกมือพนมเหนือศีรษะในกิริยาอาการทำพิธีเบิกไพรหรือเปิดป่า นอกนั้นก็ไม่ปรากฏตัวหนังสือหรืออักขระอื่นใดเลย จากรายละเอียดของเหรียญทั้งด้านหน้าและด้านหลัง ก็นับว่าเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้มีคุณค่าไม่เพียงแค่การเก็บสะสมเท่านั้น แต่ยังมีคุณค่าต่อการศึกษาด้วย คือ จากพระอิริยาบถของสมเด็จพระพุทธองค์ด้านหน้าของเหรียญที่อยู่ในลักษณะยกพระบาทด้ายซ้ายขึ้นมาเหมือนกับว่าจะเป็นการขู่หรือห้ามนั้น เจตนาของผู้สร้างน่าจะให้เหรียญนี้มีคุณวิเศษไปในทางด้านการคุ้มครองอันตรายและมหาอำนาจโดยเฉพาะแบบ "การตัดไม้ข่มนาม" ส่วนด้านหลังที่ทำเป็นรูปพระฤาษีทำพิธีเบิกไพรนั้นเหมือนกับเป็นการบอกกล่าวขอความคุ้มครองจากเทพยดาในการเดินทาง ซึ่งพิธีเบิกไพรนี้แต่ก่อนเมื่อจะเดินทางหรือโดยเฉพาะผู้ที่ต้องเดินทางข้าป่าผ่านป่านั้นจะต้องมีการทำพิธีเบิกไพรบอกกล่าวแก่ เจ้าที่ เจ้าทาง เจ้าป่า และเทพยดาทั่ว ๆ เพื่อให้รับรู้และขอความคุ้มครองให้ปราศจากอันตราย พิธีเบิกไพรถือเป็นพิธีกรรมทางไสยศาสตร์อย่างหนึ่งที่นิยมปฏิบัติกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ แม้แต่การจะยกทัพออกศึกแม่ทัพก็จะต้องให้พราหมณ์ผู้มีความรู้ทางพิธีกรรมและไสยศาสตร์มาทำพิธีเบิกไพรก่อนเพื่อเป็นการบำรุงขวัญกำลังใจแก่ทหาร และคุ้มครองอันตรายในการไปรบสงครามทุกครั้ง หรือพวกพรานป่าที่มีอาชีพในการเข้าป่าหาของป่ามาเลี้ยงชีพนั้น หากเป็นพรานรุ่นเก่า ๆ ที่ยึดถือธรรมเนียมการปฏิบัติของการเข้าป่าแล้ว ก่อนที่จะเข้าป่าก็จะต้องทำพิธีเบิกไพรก่อนทุกครั้งเหมือนกัน จากศิลปะ รายละเอียดและความหมายของเหรียญฤาษีเบิกไพรทั้งด้านหน้าและด้านหลัง แม้ว่าจะไม่มีประวัติการสร้างที่ชัดเจนเท่าไหร่ แต่อย่างน้อย ๆ ก็น่าจะมองถึงวัตถุประสงค์ของผู้สร้างเหรียญได้ออกว่าเหรียญนี้มีวัตถุประสงค์ในการสร้างเพื่อนำไปใช้ในการหวังผลทางอำนวยความคุ้มครองอันตรายโดยเฉพาะ และก็น่าที่จะเป็นเหรียญที่สร้างเพื่อแจกทหารที่ไปรบสงครามด้วย แต่จะเป็นการสร้างโดยใคร? และสร้างเมื่อไหร่นั้น? ยังไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจนและก็มีผู้สันทัดกรณีหลายคนที่ได้ให้เหตุผลแบบนี้ และก็สันนิษฐานกันว่าเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้ใครจะสร้างก็ตาม แต่ก็น่าจะมาทำพิธีปลุกเสกกันที่โบสถ์พราหมณ์เพราะดูรายละเอียดของเหรียญหลาย ๆ อย่างแล้วจะหนักไปทางลัทธิศาสนาพรามหณ์มากกว่าพระพุทธศาสนา เพราะแม้แต่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทางลัทธิศาสนาพราหมณ์ก็ยังบอกว่าเป็นปางหนึ่งของพระนารายณ์ เหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้เป็นที่รู้จักเล่นหาในวงการพระเครื่องมาช้านานแล้ว ปัจจุบันก็มีของเก๊ทำเลียนแบบออกมามากเหลือเกิน ขอให้สังเกตว่าของเก๊นั้นหากยกมาดูด้วยตาเปล่าก็จะเห็นว่าเหรียญมีลักษณะบวมนิด ๆ และจุดที่เห็นชัดอีกจุดหนึ่งก็คือ เหรียญเก๊ที่สร้างขึ้นมาทีหลังนั้น เมื่อพลิกดูขอบด้านข้างของเหรียญแล้วจะมีขนาดหนากว่าเหรียญแท้ คือเหรียญเก๊ขนาดของเหรียญหนา แต่เหรียญแท้ขนาดของเหรียญบางครับ เขียนมาจนถึงตอนสุดท้ายแล้ว ก็คิดว่าท่านผู้อ่านอีกหลาย ๆ คนแน่เลยที่เกิดความสนใจเหรียญฤาษีเบิกไพรรุ่นนี้ขึ้นมาทันที ก็คงไม่เป็นเรื่องที่แปลกหรอกครับ เพราะเหรียญนี้มีคุณค่าความน่าสนใจมากกว่าที่เราคิด ๆ เอาไว้อย่างคาดไม่ถึงเลยจริง ๆ

Sornpraram

ศิลปะสวยงามมากครับ

ธี

สวยดีครับ ฤาษีนารอดหรือเปล่า

Nujeab

ขอบคุณครับ

Yipman

ผมมีเหรียญฤาษีเบิกไพรปี 2485 อยู่พอสมควร ขอแบ่งปันข้อมูลตามความเข้าใจนะครับ
1. เหรียญฤาษีเบิกไพร น่าจะมีการสร้างเป็น 2 วาระ
วาระแรกน่าจะในปี 2460 ออกโดยโบสถ์พราหม์และวัดสุทัศน์เพื่อให้ทหารไปรบสงครามโลกครั้งที่ 1 และน่าจะสร้างจำนวนไม่น่าจะมากเพราะ สงครามโลกครั้งที่ 1 เกิดในยุโรปเป็นหลัก และประเทศส่งทหารไปร่วมรบไม่มาก ลักษณะเหรียญของปี 2460 รอยเจาะห่วงหูด้านหน้า จะเป็นรอยชั้นเดียว ลักษณะเหรียญยังไม่คมชัดมาก เนื่องจากการแกะแม่พิมพ์อาจจะยังไม่ทันสมัย

วาระที่ 2 น่าจะออกในช่วงปี 2485  จัดสร้างโดยวัดบวรนิเวศ และสร้างมากพอสมควร เพราะในปี 2485 สงครามโลกครั้งที่ 2 เกิดในแถบเอเชียบูรพา และ เหล่าคณาจารย์ทั้งหลายได้ออกวัตถุมงคลเพื่อเสริมสร้างกำลังใจให้กับเหล่าทหารและประชาชนกันเป็นจำนวนมาก เหรียญวาระที่ 2 ปี 2485 นี้  หากมาเปรียบเทียบกับวาระแรก จะสังเกตุได้ว่าการแกะบล๊อคแม่พิมพ์และการปั๊มป์เหรียญจะมีความคมชัดกว่ามาก และจุดสังเกตุคือ เหรียญปี 2485 รอยเจาะห่วงหูจะไม่เต็มรูบล๊อกเจาะ เลยทำให้ดูมี 2 ขยัก และรอบๆห่วงหู หากมีเหรียญจริงจะสังเกตุว่ามีเสี้ยนคมๆวิ่งเป็นวงรอบๆห่วงหู ตอนนี้มีของเก๊ออกมาแล้วนะครับ แต่คนที่มีของแท้ในมือ ดูทีเดียวรู้ว่าเป็นเหรียญถอดพิมพ์ เพราะตาองค์พระเหรียญเก๊จะดูกลม ขอบเหรียญจะเหลือร่องรอยการถอดพิมพ์และความคมชัดของเหรียญโดยเฉพาะด้านหลังที่เป็นรูปฤาษี รายละเอียดจะขาดหายไปเยอะมากจนผิดเพี้ยน การที่ผมยืนยันว่าวาระที่ 2 สร้างที่วัดบวร ก็เพราะว่าลุงผมท่านเป็นนักสะสมรุ่นเก่าและเคยบวชและรู้จักกับองค์สมเด็จพระสังฆราชญาณองค์ก่อน ตั้งแต่ก่อนที่จะได้รับสถาปนาเป็นพระสังฆราช ได้รับพระชุดนี้มาจากบาตรพระที่ทำน้ำมนต์ของสมเด็จญาณมาจำนวนมากหลักหลายร้อยเหรียญ และยังมีพระสมเด็จอรหังหลังช้างปี 2523(หลวงปู่ดูลย์ร่วมปลุกเสก) มาอีกหลายร้อยองค์ หากจะสังเกตุให้ดี เหรียญชุดนี้หลายๆ เหรียญจะมีคราบสีแดง เป็นจ้ำๆ คราบน้ำเป็นจ้ำๆ เพราะเหรียญเหล่านั้นผ่านการทำน้ำมนต์มาแล้วค่อยเอามาล้างคราบอีกที ซึ่งคราบที่ว่า ไม่สามารถล้างออกได้หมด หากคนที่ศึกษาประวัติสมเด็จญาณมาพอสมควรจะทราบดีว่า ท่านเป็นศิษย์สายตรงหลวงปู่โต๊ะ วัดประดู่ฉิมพลี ซึ่งทั้งท่านหลวงปู่โต๊ะและท่านสมเด็จญาณท่านมักจะนำพระเครื่องที่ปลุกเสกผ่านการแช่น้ำมนต์ ซึ่งจะเรียกว่าเป็นเอกลักษณ์ของวิชาสายนี้เลยก็ได้  ในตัวผมเองและพี่ชายขอแบ่งมาจากลุงผมพอสมควร เก็บไว้เองบ้าง แจกเพื่อนฝูงบ้าง

2. เรื่องการปลุกเสก เข้าใจว่าน่าจะเป็นปลุกเสกหมู่โดยเหล่าเกจิยุคเก่าทั้งจากวัดบวรเอง และ วัดสุทัศน์ ซึ่ง ณ เวลานั้น ปี 2485 สังฆราชแพวัดสุทัศน์น่าจะเป็นประธาน หรืออย่างน้อยต้องมีส่วนร่วม เพราะรูปแบบได้ล้อจากปี 2460 และในช่วงเวลาแห่งสงครามนั้น เกือบทุกๆวัด ได้ออกวัตถุมงคลเพื่อเรียกขวัญและกำลังใจให้กับประชาชน   แต่เสียดายยุคก่อนไม่มีการจดบันทึกเอาไว้เพราะเหรียญเหล่านี้เป็นเหรียญแจก และ ไม่มีเรื่องพุทธพาณิชย์เข้ามาเกี่ยวข้อง เลยทำให้ประวัติไม่ชัดเจน แต่อย่างน้อยที่สุดตัวผมเองมั่นใจว่า เหรียญที่ผมได้มาเหล่านี้ได้รับการเสกซ้ำกันอีกหลายปีตั้งแต่ปี 2485 มาจนถึงช่วงปี 2526  ถึง 2527 ที่ได้รับมาจากท่านสมเด็จญาณ

3. จากประสพการณ์ของตัวเองและเพื่อนพี่ชายที่ใช้เหรียญนี้ เหรียญนี้ดีทั้งเรื่องแคล้วคลาด และ การทำการค้าราบรื่นโดยเฉพาะ หากต้องริเริ่มงานใหม่ๆ เช่น ไปหาลูกค้าใหม่ๆ ทำธุรกิจใหม่ๆ จะได้รับความคล่องตัวเหมือนมีคนคอยเบิกทางให้ราบรื่นเหมือนชื่อเหรียญ เพื่อนพี่ชายที่ได้รับเหรียญนี้ไป เขาเป็นคนไทยอยู่ทีอเมริกาเคยประสพอุบัติเหตุทางรถยนต์ รถคว่ำใน Seattle โดยห้อยเหรียญปี 2485 นี้ไว้กับคอ กลับไม่ได้รับบาดเจ็บใดๆ

ขอแบ่งปันข้อมูลไว้ ณ ที่นี้นะครับ ถือว่าเป็นข้อมูลอีกด้านเผื่อเอาไว้ให้นักสะสมไว้พิจารณา และ เล็งเห็นคุณค่าเหรียญเก่าที่น่าสะสม  และไม่ได้ถูกพุทธพาณิชย์ปั่นราคาเพื่อทำกำไรเหมือนเหรียญเกจิใหม่ๆหลายๆรูป ให้ถือซะว่าเป็นเหรียญเอาไว้ใช้ปกป้องตัว ไม่ใช่เพื่อการเก็งกำไร คิดอย่างนี้แล้วจะสบายใจครับ

Yipman

http://www.thaprachan.com/produc ... 18-52-01-1-4327.jpg

นี่เป็นเหรียญวาระแรก 2460 สังเกตุว่าความคมชัดจะน้อย

Yipman

นี่เป็นเหรียญปี 2485 เหรียญจะคมกว่า รอยเจาะหูเหรียญ มีสองขยัก เหรียญนี้จะสร้างด้วยทองเหลือง(ปั๊มป์เมืองนอก) หากสังเกตุดีๆ ผิวเหรียญจะมีคราบน้ำทั้งรอยสีดำและสีแดงเป็นปื้นๆ ซึ่งเป็นคราบที่หลงเหลือจากการทำน้ำมนต์และล้างออกไม่หมด หากลองดูดีๆ จากหลายๆเหรียญจะมีคราบแบบนี้มากบ้าง น้อยบ้าง ไม่แน่ไม่นอน บางเหรียญอาจจะไม่มีเพราะน่าจะเป็นเหรียญที่ไม่ได้ถูกแช่น้ำมนต์

Yipman

เหรียญนี้ก็แท้ คราบสีแดงจากการแช่น้ำมนต์ชัดเจน

Yipman

เหรียญปี 2485 หากเป็นเนื้อทองแดง หรือ ทองแดงกะหลั่ยทอง ที่เจอๆมาทั้งหมดเป็นเหรียญเก๊ ถอดพิมพ์มา  เหรียญแท้ปี 2485 มีเนื่อเดียวคือทองเหลือง(ทองฝาบาตร) ปั๊มป์เมืองนอก ให้สังเกตุห่วงด้านหน้าดีๆ รอยเจาะหูเหรียญด้านหลัง และ ขอบเหรียญของเหรียญแท้แม่นๆ หากเปรียบเทียบกับเหรืยญเก๊ จะดูออกว่าต่างกันมาก

Yipman

นี่ก็เหรียญแท้อีกเหรียญที่มีรอยคราบน้ำมนต์ชัดเจน