ทำไมจึงเรียกว่า "จิตเป็นสมมุติ" กับ "จิตเป็นวิมุตติ" เล่า?
มันกลายเป็นจิตสองดวงอย่างนั้นเหรอ?
ไม่ใช่อย่างนั้น จิตดวงเดียวนั้นแหละ
ที่มี "สมมุติ คือกิเลสอาสวะครอบอยู่นั้น" เป็นจิตลักษณะหนึ่ง
แต่เมื่อได้ถูกชำระขยี้ขยำ ด้วยปัญญา จนจิตลักษณะนั้นแตกกระจายไปหมดแล้ว
ส่วนจิตแท้ ธรรมแท้ ที่ทนต่อการพิสูจน์ไม่ได้สลายไปด้วย
สลายไปแต่สิ่งที่เป็น "อนิจฺจํ ทุกฺขํ อนตฺตา" ที่แทรกอยู่ในจิตเท่านั้น
เพราะกิเลสอาสวะแม้จะละเอียดเพียงใดก็ตาม
มันก็เป็น "อนิจฺจํ ทุกฺขํ อนตฺตา" เป็นสมมุติอยู่โดยดีนั่นแล
เมื่อสิ่งนี้สลายไป จิตแท้เหนือสมมุติ จึงปรากฏตัวอย่างเต็มที่
ที่เรียกว่า "วิมุตติจิต" สิ่งนี้แลท่านเรียกว่า "จิตบริสุทธิ์"
ขาดจากความสืบต่อเกี่ยวเนื่องใด ๆ ทั้งสิ้น
เหลือแต่ความรู้ล้วน ๆ ที่บริสุทธิ์สุดส่วนอย่างเดียว ..
หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
http://www.luangta.com/thamma/thamma_ta ... 28&CatID=1